- 1. 1 TÀI LIỆU ÔN TẬP LÍ THUYẾT À ÔN TH LÍ (CB) TNTHPT À I H 2011 HƯƠN I. DAO ỘN Ơ I. DAO ỘN IỀU HOÀ 1. Phương trình dao động: - Định nghĩa: dđđh là một dđ được tế bào mô tả vì như thế 1 ấn định luật dạng cos (hoặc sin), vô cơ A, , là những hằng số - Chu kì: T = 1 f = 2 = t n (trong cơ n là số xê dịch vật triển khai vô thời hạn t) + Chu kì T: Là khoảng tầm thời hạn nhằm vật triển khai được một dđ toàn phần. Đơn vị của chu kì là giây (s). + Tần số f: Là số dđ toàn phần triển khai được trong một giây. Đơn vị là Héc (Hz). - Tần số góc: = 2f = 2 T ; - Phương trình dao động: x = Acos(t + ) + x : Li phỏng dđ, là khoảng cách kể từ VTCB cho tới địa điểm của vật bên trên thời khắc t đang được xét (cm) + A: Biên phỏng dđ, là li phỏng cực lớn (cm). Đặc trưng mang lại phỏng mạnh yếu đuối của dđđh. Biên phỏng càng rộng lớn tích điện dđ càng rộng lớn. Năng lượng của vật dđđh tỉ trọng với bình phương của biên phỏng. + : Tần số góc của dđ (rad/s). Đặc trưng cho việc trở nên thiên nhanh chóng chậm chạp của những hiện trạng của dđđh. Tần số góc của dđ càng rộng lớn thì những hiện trạng của dđ chuyển đổi càng nhanh chóng. + : Pha lúc đầu của dđ (rad). Để xác lập hiện trạng lúc đầu của dđ, là đại lượng cần thiết Khi tổ hợp dđ. + (t + ) : Pha của dđ bên trên thời khắc t đang được xét Lưu ý : Trong quy trình vật dđ thì li phỏng trở nên thiên điều tiết bám theo hàm số cos (x thay cho thay đổi bám theo thời hạn t), nhưng các đại lượng A, , là những hằng số. Riêng A, là những hằng số dương. 2. ận tốc tức thời: v = x’ = -Asin(t + ) = Acos(t + +/2) v luôn luôn nằm trong chiều với chiều hoạt động (vật hoạt động theo hướng dương thì v>0, theo hướng âm thì v<0) 3. ia tốc tức thời: a = v’ = x’’ = -2 Acos(t + ) = 2 Acos(t + + ) = -2 x ; a luôn luôn thiên về địa điểm cân nặng bằng 4. ật ở T B: x = 0; vMax = A; aMin = 0 ật ở biên: x = ± A; vMin = 0; aMax = 2 A 5. Hệ thức độc lập: 2 2 2 ( ) v A x ; a = - 2 x . 6. ơ năng: 2 2 đ 1 W W W 2 t m A = 1 2 kA2 = hằng số. Với 2 2 2 2 2 đ 1 1 W sin ( ) Wsin ( ) 2 2 mv m A t t 2 2 2 2 2 21 1 W ( ) W s ( ) 2 2 t m x m A cos t teo t 7. Chú ý: Khi vật xê dịch điều hoà với tần số góc là , tần số f, chu kỳ luân hồi T. Thì: - Vận tốc trở nên thiên điều tiết nằm trong , f và T tuy nhiên sớm (nhanh) trộn rộng lớn li phỏng 1 góc /2. - Gia tốc trở nên thiên điều tiết nằm trong , f và T tuy nhiên ngược trộn với li phỏng, sớm trộn rộng lớn véc tơ vận tốc tức thời góc /2. - Động năng và thế năng trở nên thiên với tần số góc 2, tần số 2f, chu kỳ luân hồi T/2. - ông thức thay đổi sin trở nên cos và ngược lại: + Đổi trở nên cos: -cos = cos( + ) sin = cos( /2) + Đổi trở nên sin: cos = sin( /2) -sin = sin( + ) ==> v = -Asin(t + ) = Acos(t + + /2) ==> a = -2 Acos(t + ) = 2 Acos(t + + ) 8. hiều lâu năm quỹ đạo: s = 2A 9. Quãng lối đi trong một chu kỳ luân hồi luôn luôn là 4A; vô 50% chu kỳ luân hồi luôn luôn là 2A Quãng lối đi vô l/4 chu kỳ luân hồi Khi vật lên đường kể từ VTCB cho tới địa điểm biên hoặc ngược lại là A. 10. ác bước lập phương trình xê dịch ngả nghiêng điều hoà: x = Acos(t + ) - Tìm A : + Từ VTCB kéo vật 1 đoạn x0 rồi buông tay mang lại dđ thì A = x0 + Từ pt: A2 = x2 + v2 2 hoặc A2 = x2 + mv2 k + A = s/2 với s là chiều lâu năm quĩ đạo hoạt động của vật ketnoitrithuc2013.blogspot.com - phân tách se kien thuc ganh đua DH
- 2. 2 A -A x1x2 M2 M1 M'1 M'2 O + Từ ct : vmax = A ==> A = vmax + A = smax-smin 2 + Tìm : = k m ; = g l ; = 2f = 2 T ... + Tìm : Tùy bám theo đầu bài bác. Chọn t = 0 là khi vật với li phỏng x = [ ] , véc tơ vận tốc tức thời v = [ ] ==> x = Acos = [ ] v = -Acos = [ ] ==> = [ ? ] Lưu ý: + Vật hoạt động theo hướng dương thì v > 0, ngược lại v < 0 + cũng có thể xđ bằng phương pháp v đàng tròn trặn lượng giác và đk lúc đầu. 11. Khoảng thời hạn sớm nhất nhằm vật lên đường từ vựng trí với li phỏng x1 cho tới x2 - Sử dụng ông tơ contact đằm thắm xê dịch điều hoà và trả đàng tròn trặn đều. - Dựa vô công thức của cđ tròn trặn đều: = .t ==> .T t 2 - Chú ý: là góc quét dọn được của bk nối vật cđ trong vòng tgian t và vì thế tao nên xđ tọa phỏng đầu x1 tương ứng góc 1 và tọa phỏng cuối x2 ứng góc 2. 12. Quãng đàng vật lên đường được kể từ thời khắc t1 cho tới t2. - Số phen vật xê dịch được trong vòng thời hạn t: 0 t n ... T ==> t = t2 – t1 = nT + t (n N; 0 ≤ t < T) - Quãng lối đi được vô thời hạn nT là S1 = 4nA, vô thời hạn t là S2. - Quãng đàng tổng số là S = S1 + S2 - Lưu ý: + Nếu t = T/2 thì S2 = 2A + Tính S2 bằng phương pháp xác định trí x1, x2 và chiều hoạt động của vật bên trên trục Ox + Trong một trong những tình huống rất có thể giải vấn đề bằng phương pháp dùng ông tơ contact đằm thắm xê dịch điều hoà và hoạt động tròn trặn đều s giản dị rộng lớn. + Tốc phỏng tầm của vật lên đường kể từ thời khắc t1 cho tới t2: 2 1 tb S v t t với S là quãng đàng tính như bên trên. 13. Bài toán tính quãng đàng lớn số 1 và nhỏ nhất vật lên đường được trong vòng thời hạn 0 < t < T/2. - Vật với véc tơ vận tốc tức thời rộng lớn nhất lúc qua quýt VTCB, nhỏ nhất lúc qua quýt địa điểm biên nên vô và một khoảng tầm thời gian quãng lối đi được càng rộng lớn Khi vật ở càng ngay sát VTCB và càng nhỏ Khi càng ngay sát địa điểm biên. - Sử dụng ông tơ contact đằm thắm xê dịch điều hoà và chuyển động tròn trặn đều. Góc quét dọn = t. - Quãng đàng rộng lớn nhất lúc vật lên đường kể từ M1 cho tới M2 đối xứng qua trục sin (hình 1) max 2Asin 2 S - Quãng đàng nhỏ nhất lúc vật lên đường kể từ M1 cho tới M2 đối xứng qua quýt trục cos (hình 2) 2 (1 os ) 2 minS A c - Lưu ý: Trong tình huống t > T/2 Tách ' 2 T t n t vô cơ * ;0 ' 2 T n N t + Trong thời gian 2 T n quãng đàng luôn luôn là 2nA + Trong thời hạn t’ thì quãng đàng lớn số 1, nhỏ nhất tính như bên trên. + Tốc phỏng tầm lớn số 1 và nhỏ nhất của trong vòng thời hạn t: max ax tbm S v t và min tbmin S v t với Smax; Smin tính như bên trên. 1 . Bài toán xđ li phỏng véc tơ vận tốc tức thời dđ trước sau thời khắc t một khoảng tầm t * Xác ấn định góc quét dọn trong vòng thời hạn t : t . A-A MM 12 O P x xO 2 1 M M -A A P2 1P P 2 2 A x 0 x1 -A
- 3. 3 * Từ vị trí lúc đầu (OM1) quét dọn nửa đường kính một góc lùi (tiến) một góc , kể từ cơ xác lập M2 rồi chiếu lên Ox xác định x. ách khác: ADCT lượng giác: Cos( ) = -Cos; Cos( + /2) = -Sin; Sin = 2 1 Cos ; Cos(a + b) = Cosa.Cosb – Sina.Sinb nhằm giải 1 . Bài toán xđ thời khắc vật trải qua địa điểm x tiếp tục biết ho c v a t, Wđ l n loại n * Xác ấn định M0 phụ thuộc vào trộn ban đầu * Xác ấn định M phụ thuộc vào x (hoặc v, a, Wt, Wđ, F) * gí dụng công thức t (với OMM0 ) Lưu ý: Đề đi ra thông thường mang lại độ quý hiếm n nhỏ, còn nếu như n rộng lớn thì tìm hiểu quy luật nhằm suy đi ra nghiệm loại n. 16. Dao động với phương trình đ c biệt: * x = a Acos(t + ) với a = const - Biên phỏng là A, tần số góc là , trộn lúc đầu - x là toạ phỏng, x0 = Acos(t + ) là li phỏng. - Tọa phỏng địa điểm cân đối x = a, tọa phỏng địa điểm biên x = a A - Vận tốc v = x’ = x0’, tốc độ a = v’ = x” = x0” - Hệ thức độc lập: a = -2 x0 ; 2 2 2 0 ( ) v A x * x = a Acos2 (t + ) (ta hạ bậc) - Biên phỏng A/2; tần số góc 2, trộn lúc đầu 2. II. ON LẮ LÒ XO 1. T n số góc: k g m l ; chu kỳ: 2 2 m l T k g ; tần số: 1 1 2 2 k f T m Điều khiếu nại xê dịch điều hoà: Bỏ qua quýt quỷ sát, lực cản và vật xê dịch vô số lượng giới hạn đàn hồi 2. ơ năng: 2 2 21 1 W 2 2 m A kA 3. * Độ biến tấu của xoắn ốc trực tiếp đứng Khi vật ở VTCB: mg l k 2 l T g * Độ biến tấu của xoắn ốc Khi vật ở VTCB với con cái nhấp lên xuống lò xo nằm bên trên mặt mũi phẳng lặng nghiêng với góc nghiêng α: sinmg l k 2 sin l T g + Chiều lâu năm xoắn ốc bên trên VTCB: lCB = l0 + l (l0 là chiều lâu năm tự nhiên) + Chiều lâu năm cực kỳ đái (khi vật ở địa điểm cao nhất): lMin = l0 + l – A + Chiều lâu năm cực lớn (khi vật ở địa điểm thấp nhất): lMax = l0 + l + A lCB = (lMin + lMax)/2 max minl -l A= 2 + Khi A >l (Với Ox phía xuống): - Thời gian giảo xoắn ốc nén 1 phen là thời hạn sớm nhất nhằm vật đi từ địa điểm x1 = -l cho tới x2 = -A. - Thời gian giảo xoắn ốc giãn 1 phen là thời hạn sớm nhất nhằm vật đi từ địa điểm x1 = -l cho tới x2 = A, Lưu ý: Trong một xê dịch (một chu kỳ) xoắn ốc nén 2 lần và giãn 2 lần . Lực kéo về hoặc lực hồi phục - Đặc điểm: * Là lực khiến cho xê dịch điều tiết mang lại vật. * Luôn thiên về VTCB * Biến thiên điều hoà nằm trong tần số với li độ - Lực thực hiện vật dđđh là lực hồi phục: Fhp = -kx = -m2 x ===> Fhp max = kA = m2 A là khi vật trải qua những địa điểm biên. Fhp min = 0 khi vật qua quýt VTCB. . Lực đàn hồi là lực trả vật về địa điểm xoắn ốc ko trở nên dạng: x A -A l Nén 0 Giãn Hình vẽ thể hiện tại thời hạn xoắn ốc nén và giãn trong một chu kỳ l giãn O x A -A nén l giãnO x A -A Hình a (A < l) Hình b (A > l)
- 4. 4 Có kích thước Fđh = kx (x là phỏng biến tấu của lò xo) * Với con cái nhấp lên xuống xoắn ốc ở ngang thì lực kéo về và lực đàn hồi là 1 trong những (vì bên trên VTCB xoắn ốc ko trở nên dạng) * Với con cái nhấp lên xuống xoắn ốc trực tiếp đứng: + Độ rộng lớn lực đàn hồi với biểu thức: * Fđh = kl + x với chiều dương phía xuống * Fđh = kl - x với chiều dương phía lên + Lực đàn hồi cực lớn (lực kéo): FMax = k(l + A) = FKmax (lúc vật ở địa điểm thấp nhất) + Lực đàn hồi cực kỳ tiểu: * Nếu A < l FMin = k(l - A) = FKMin * Nếu A ≥ l FMin = 0 (lúc vật trải qua địa điểm xoắn ốc ko trở nên dạng) ==> Lực đẩy (lực nén) đàn hồi cực kỳ đại: FNmax = k(A - l) (lúc vật ở địa điểm cao nhất) 6. Lưu ý: - Trong một xê dịch (một chu kỳ) xoắn ốc nén gấp đôi và giãn 2 lần - Vật dđđh thay đổi chiều hoạt động Khi lực phục sinh đạt độ quý hiếm lớn số 1. - Thế năng của vật dđđh vì như thế động năng của chính nó khi 2 A x 7. Một xoắn ốc có tính cứng k, chiều lâu năm l được hạn chế trở nên những xoắn ốc có tính cứng k1, k2, … và chiều lâu năm ứng là l1, l2, … thì có: kl = k1l1 = k2l2 = … 8. Ghép lò xo: * Nối tiếp 1 2 1 1 1 ... k k k nằm trong treo một vật lượng như nhau thì: T2 = T1 2 + T2 2 * Song song: k = k1 + k2 + … nằm trong treo một vật lượng như nhau thì: 2 2 2 1 2 1 1 1 ... T T T 9. ắn xoắn ốc k vô vật lượng m1 được chu kỳ luân hồi T1, vô vật lượng mét vuông được T2, vô vật khối lượng m1+m2 được chu kỳ luân hồi T3, vô vật lượng m1 – mét vuông (m1 > m2) được chu kỳ luân hồi T4. Thì tao có: 2 2 2 3 1 2T T T và 2 2 2 4 1 2T T T 10. o chu kỳ luân hồi vì như thế cách thức trùng phùng Để xác lập chu kỳ luân hồi T của một con cái nhấp lên xuống xoắn ốc (con nhấp lên xuống đơn) người tao đối chiếu với chu kỳ luân hồi T0 (đã biết) của một con nhấp lên xuống không giống (T T0). Hai con cái nhấp lên xuống gọi là trùng phùng Khi bọn chúng mặt khác trải qua một địa điểm xác lập bám theo và một chiều. Thời gian giảo đằm thắm nhì phen trùng phùng 0 0 TT T T Nếu T > T0 = (n+1)T = nT0. Nếu T < T0 = nT = (n+1)T0. với n N* III. ON LẮ ƠN 1. T n số góc: g l ; chu kỳ: 2 2 l T g ; tần số: 1 1 2 2 g f T l Điều khiếu nại xê dịch điều hoà: Bỏ qua quýt quỷ sát, lực cản và 0 << 1 rad hoặc S0 << l - Chu kì dđ của con cái nhấp lên xuống đơn tùy theo phỏng cao, vĩ phỏng địa lí và nhiệt độ phỏng của môi trường xung quanh. Vì tốc độ rơi tự tại g phụ nằm trong vô phỏng cao đối với mặt mũi khu đất và vĩ phỏng địa lí, còn chiều lâu năm của con cái nhấp lên xuống l tùy theo nhiệt độ phỏng. + Khi trả con cái nhấp lên xuống lên rất cao tốc độ rơi tự tại hạn chế nên chu kì tăng. Chu kì tỉ trọng nghịch ngợm với căn bậc nhì của tốc độ. + Khi nhiệt độ phỏng tăng, chiều lâu năm con cái nhấp lên xuống tăng nên chu kì tăng. Chu kì tỉ trọng thuận với căn bậc hai phía lâu năm con cái nhấp lên xuống. + Chu kì của con cái nhấp lên xuống ở phỏng cao h đối với mặt mũi đất: ' R h T T R + Chu kì của con cái nhấp lên xuống ở nhiệt độ phỏng t’ đối với nhiệt độ phỏng t: 1 ' ' 1 t T T t + Khi chu kì dđ của con cái nhấp lên xuống đồng hồ đeo tay tăng thì đồng hồ đeo tay chạy chậm chạp và ngược lại. ==> Thời gian giảo nhanh chóng chậm chạp vô t giây: ' ' T T t t T 2. Lực phục sinh : 2 sin s F mg mg mg m s l Lưu ý: + Với con cái nhấp lên xuống đơn lực phục sinh tỉ trọng thuận với lượng.
- 5. 5 + Với con cái nhấp lên xuống xoắn ốc lực phục sinh ko tùy theo lượng. 3. Phương trình dao động: s = S0cos(t + ) hoặc α = α0cos(t + ) với s = αl, S0 = α0l v = s’ = -S0sin(t + ) = -lα0sin(t + ) a = v’ = -2 S0cos(t + ) = -2 lα0cos(t + ) = -2 s = -2 αl - Lưu ý: S0 nhập vai trò như A còn s nhập vai trò như x . Hệ thức độc lập: * a = -2 s = -2 αl * 2 2 2 0 ( ) v S s * 2 2 2 2 2 0 2 2 v v l gl 5. ơ năng: 2 2 2 2 2 2 2 0 0 0 0 1 1 1 1 W 2 2 2 2 mg m S S mgl m l l = hằng số. - Cơ năng: W = Wt + Wđ + Thế năng: Wt = mgh = mg l (1 - cos) ( mg l 2 2 , nếu như nhỏ) + Động năng : Wđ = mv2 2 - ở địa điểm biên : W = Wtmax = mgh0 với h0 = l (1 - cos0) - ở VTCB : W = Wđmax = mv0 2 2 với v0 là véc tơ vận tốc tức thời cực lớn. - ở địa điểm bất kì : W = mg l (1 - cos) + mv2 2 - Vận tốc của con cái nhấp lên xuống Khi qua quýt VTCB : v0 = 2g l (1 - cos0) - Vận tốc của con cái nhấp lên xuống Khi qua quýt địa điểm với góc nghiêng : v = 2g l (cos - cos0) - Lực căng thừng : T = mv2 l + mgcos hoặc T = mg 3cosα – 2cosα0) 6. Tại và một điểm con cái nhấp lên xuống đơn chiều lâu năm l1 với chu kỳ luân hồi T1, con cái nhấp lên xuống đơn chiều lâu năm l2 với chu kỳ luân hồi T2, con cái nhấp lên xuống đơn chiều lâu năm l1 + l2 với chu kỳ luân hồi T3,con cái nhấp lên xuống đơn chiều lâu năm l1 - l2 (l1>l2) với chu kỳ luân hồi T4. Thì tao có: 2 2 2 3 1 2T = T +T và 2 2 2 4 1 2T = T -T 7. on nhấp lên xuống đơn với chu kỳ luân hồi đích thị T ở phỏng cao h1 nhiệt độ phỏng t1. Khi trả cho tới phỏng cao h2 nhiệt độ phỏng t2 thì tao có: 2 T h t T R Với R = 6400km là nửa đường kính Trái Đât, còn là thông số nở lâu năm của thanh con cái nhấp lên xuống. 8. on nhấp lên xuống đơn với chu kỳ luân hồi đích thị T ở phỏng thâm thúy d1 nhiệt độ phỏng t1. Khi trả cho tới phỏng thâm thúy d2 nhiệt độ phỏng t2 thì tao có: 2 2 T d t T R - Lưu ý: * Nếu T > 0 thì đồng hồ đeo tay chạy chậm chạp (đồng hồ nước kiểm điểm giây dùng con cái nhấp lên xuống đơn) * Nếu T < 0 thì đồng hồ đeo tay chạy nhanh * Nếu T = 0 thì đồng hồ đeo tay chạy đúng * Thời gian giảo chạy sai thường ngày (24h = 86400s): ΔT θ = 86400(s) T C«ng thøc tÝnh gÇn ®óng vÒ sù thay cho ®æi chu kú tæng qu¸t cña con cái l¾c ®¬n (chó ý lµ chØ ¸p dông mang lại sù thay ®æi c¸c yÕu tè lµ nhá): 0 cao sâuh hΔT αΔt Δg Δl = + + - + T' 2 R 2R 2g 2L 9. Khi con cái nhấp lên xuống đơn Chịu đựng thêm thắt tính năng của lực phụ ko đổi: - Lực phụ ko thay đổi thông thường là: * Lực quán tính: F ma , kích thước F = quỷ ( F a ) Lưu ý: + Chuyển động nhanh chóng dần dần đều a v (v được bố trí theo hướng trả động) + Chuyển động chậm chạp dần dần đều a v * Lực năng lượng điện trường: F qE , kích thước F = qE (Nếu q > 0 F E ; còn nếu như q < 0 F E ) * Lực đẩy Ácsimét: F = DgV ( F luông trực tiếp đứng phía lên) Trong đó: D là lượng riêng biệt của hóa học lỏng hoặc hóa học khí. g là tốc độ rơi tự tại.
- 6. 6 V là thể tích của phần vật chìm ngập trong hóa học lỏng hoặc hóa học khí cơ. - Khi đó: 'P P.. F gọi là trọng tải hiệu dụng hoặc trọng tải biểu con kiến (có tầm quan trọng như trọng tải P.. ) ' F g g m gọi là tốc độ trọng ngôi trường hiệu dụng hoặc tốc độ trọng ngôi trường biểu con kiến. hu kỳ xê dịch của con cái nhấp lên xuống đơn Khi đó: l T' = 2π g' - Các tình huống quánh biệt: * F với phương ngang: + Tại VTCB thừng treo nghiêng với phương trực tiếp đứng một góc có: tan F P + 2 2 ' ( ) F g g m * F với phương trực tiếp đứng thì ' F g g m + Nếu F phía xuống thì ' F g g m + Nếu F phía lên thì ' F g g m IV. TỔN HỢP DAO ỘN 1. Tổng phù hợp nhì xê dịch điều hoà nằm trong phương nằm trong tần số x1 = A1cos(t + 1) và x2 = A2cos(t + 2) được một xê dịch điều hoà nằm trong phương nằm trong tần số x = Acos(t + ). Với: - Biên phỏng của dđ tổ hợp : A2 = A1 2 + A2 2 + 2A1A2cos(2 - 1) - Pha lúc đầu của dđ tổng hợp: tg = A1sin1 + A2sin2 A1cos1 + A2cos2 + Khi 2 dđ nằm trong pha: = 2k ==> A = A1 + A2 + Khi 2 dđ ngược pha: = (2k + 1) ==> A = A1 – A2 A1 - A2 ≤ A ≤ A1 + A2 2. Khi biết một xê dịch bộ phận x1 = A1cos(t + 1) và xê dịch tổ hợp x = Acos(t + ) thì dao động thành phần còn sót lại là x2 = A2cos(t + 2). Trong đó: 2 2 2 2 1 1 12 os( )A A A AAc ; 1 1 2 1 1 sin sin tan os os A A Ac Ac 3. Nếu một vật nhập cuộc mặt khác nhiều xê dịch điều hoà nằm trong phương nằm trong tần số x1 = A1cos(t + 1); x2 = A2cos(t + 2) … thì xê dịch tổ hợp cũng chính là xê dịch điều hoà nằm trong phương nằm trong tần số x = Acos(t + ). Chiếu lên trục Ox và trục Oy Ox . Ta được: 1 1 2 2os os os ...xA Ac Ac A c 1 1 2 2sin sin sin ...yA A A A 2 2 x yA A A và tan y x A A với [Min;Max] . DAO ỘN TẮT DẦN – DAO ỘN ƯỠN B - ỘN HƯỞN 1. Lí thuyết chung: - Dđ tắt dần dần là dđ với biên phỏng hạn chế dần dần bám theo thời hạn. Lý do là vì quỷ sát, bởi lực cản của môi trường xung quanh. - Dđ chống bức là dđ Chịu đựng tính năng của một lực chống bức tuần trả. iên phỏng của dđ cư ng b c h nằm trong vô A và của l c cư ng b c. - Dđ giữ lại là dđ được giữ lại bằng phương pháp lưu giữ mang lại biên phỏng ko thay đổi tuy nhiên ko thực hiện thay cho thay đổi chu kì dđ riêng biệt. - Dđ riêng biệt là dđ với biên phỏng và tần số riêng biệt (f0) ko thay đổi, chỉ tùy theo những đặc điểm của hệ dđ. - Hiện tượng nằm trong hưởng trọn là hiện tượng lạ biên phỏng của dđ cưỡng bức tăng cho tới độ quý hiếm cực lớn Khi tần số (f) của lực cưỡng bức vì như thế tần số dđ riêng biệt (f0) của hệ dđ. Hiện tượng nằm trong hư đốn ng càng r đường nét Khi l c c n, l c quỷ sát của môi ngôi trường càng nh . ==> Hiện tượng nằm trong hưởng trọn xẩy ra khi: f = f0 hoặc = 0 hoặc T = T0 Với f, , T và f0, 0, T0 là tần số, tần số góc, chu kỳ của lực chống bức và của hệ xê dịch. 2. Một con cái nhấp lên xuống xê dịch tắt d n với biên phỏng A hệ số ma sát µ. T x t 0
- 7. 7 ng n n x : - Gäi S lµ qu·ng ®-êng ®i ®-îc kÓ tõ lóc chuyÓn ®éng mang lại ®Õn Khi dõng h¼n. C¬ n¨ng ban ®Çu b»ng tæng c«ng cña lùc quỷ s¸t trªn toµn bé bỏng qu·ng ®-êng ®ã, tøc lµ: 21 kA2kA = F .S S =ms 2 2Fms . - Quãng đàng vật lên đường được đến thời điểm tạm dừng là: 2 2 2 2 2 2 2 ms kA kA A S F mg g - Độ hạn chế biên phỏng sau từng chu kỳ luân hồi là: 2 4 4mg g A k - Số xê dịch triển khai được: 2 4 4 A Ak A N A mg g - Thời gian giảo vật xê dịch đến thời điểm ngừng lại: . 4 2 AkT A t N T mg g (Nếu coi xê dịch tắt dần dần với tính tuần trả với chu kỳ 2 T ) ng n n n: + Suy đi ra, ®é gi¶m biªn ®é dµi sau mét chu k×: 4FmsΔS = 2mω + Sè dao ®éng thùc hiÖn ®-îc: S S N 0 + Thêi gian giảo kÓ tõ lóc chuyÓn ®éng mang lại ®Õn Khi dõng h¼n: l τ = N.T = N.2π g + Gäi S lµ qu·ng ®-êng ®i ®-îc kÓ tõ lóc chuyÓn ®éng mang lại ®Õn Khi dõng h¼n. C¬ n¨ng ban ®Çu b»ng tæng c«ng cña lùc quỷ s¸t trªn toµn bé bỏng qu·ng ®-êng ®ã, tøc lµ: 1 2 2mω S = F .S S =?ms02 HƯƠN II. SÓN Ơ VÀ SÓNG ÂM I. SÓN Ơ H 1. ác khái niệm: - Sóng cơ là sự việc Viral dđ trong một môi trường xung quanh vật hóa học (không truyền được vô chân không). Khi sóng cơ truyền lên đường chỉ mất trộn dđ được truyền rằng còn những thành phần vật hóa học chỉ dđ xung xung quanh VTCB cố định và thắt chặt. - Sóng dọc là sóng cơ với phương xê dịch tuy nhiên song hoặc trùng với phương truyền sóng. Sóng dọc truyền được vô hóa học khí, lỏng, rắn. - Sóng ngang là sóng cơ với phương dđ vuông góc với phương truyền sóng. Sóng ngang truyền được bên trên mặt phẳng hóa học rắn và bên trên mặt mũi nước. 2. Phương trình sóng: - Tại điểm O: u0 = acos(t + ) - Tại điểm M1 : uM1 = acos[(t - d1 v ) + ] = acos[2 1dt T + ] = acos(t + - 1 2 d ) - Tại điểm M2 : uM2 = acos(t + + 2 2 d ) với u : là li phỏng của sóng; a: là biên phỏng sóng ; : là tần số góc với: d1 là k/c kể từ mối cung cấp vạc sóng tới điểm M1; d1 v là thời hạn nhằm sóng truyền kể từ 0 cho tới M - Cách sóng : v = T ==> = vT = v f Với v là véc tơ vận tốc tức thời truyền sóng (m/s): v tùy theo b/c của môi trường xung quanh truyền sóng. là bước sóng (m); T là chu kì xê dịch của sóng (s) ; f là tần số dđ của sóng (Hz). - Gọi k/c đằm thắm 2 điểm M và N bên trên phương truyền sóng là d, và k/c kể từ 2 điểm cơ cho tới mối cung cấp sóng thứu tự là d1, d2. Ta có: d = d1 – d2 - Gọi phỏng lệch sóng đằm thắm 2 điểm M và N bên trên phương truyền sóng là , thì phỏng lệch sóng là : = 2d - Vậy 2 điểm M và N bên trên phương truyền sóng s : + xê dịch nằm trong trộn khi: d = k với k = 0, ±1, ±2 ... O x M1 d2 M2 d1
- 8. 8 d1 0 N N d d2 M + dao động ngược trộn khi: d = (2k + 1) 2 + xê dịch vuông trộn khi: d = (2k + 1) 4 Lưu ý: Đơn vị của x, x1, x2, và v h i tương ng với nhau Trong hiện tượng lạ truyền sóng bên trên sợi thừng, thừng được kích ứng xê dịch b i nam châm hút từ năng lượng điện với tần số dòng năng lượng điện là thì tần số xê dịch của thừng là 2 . II. SÓN DỪN 1. Một số chú ý - Sóng ngừng là sự việc kí thác sứt mẻ của sóng cho tới và sóng hành động tự nhiên, Khi sóng cho tới và sóng hành động tự nhiên truyền bám theo nằm trong một phương. Khi cơ sóng cho tới và sóng hành động tự nhiên là sóng phối kết hợp và kí thác sứt mẻ tạo ra sóng ngừng. - Đầu cố định và thắt chặt hoặc đầu xê dịch nhỏ là nút sóng. - Đầu tự tại là bụng sóng - Hai điểm đối xứng cùng nhau qua quýt nút sóng luôn luôn xê dịch ngược trộn. - Hai điểm đối xứng cùng nhau qua quýt bụng sóng luôn luôn xê dịch nằm trong trộn. - Các điểm bên trên thừng đều xê dịch với biên phỏng ko thay đổi tích điện ko truyền đi - Khoảng thời hạn đằm thắm nhì phen sợi thừng căng ngang (các thành phần trải qua VTCB) là nửa chu kỳ luân hồi. - Khoảng cơ hội đằm thắm nhì bụng sóng ngay lập tức kề là λ/2. Khoảng cơ hội đằm thắm nhì nút sóng ngay lập tức kề là λ/2. Khoảng cách giữa một bụng sóng và một nút sóng ngay lập tức kề là λ/4. - Bề rộng lớn của bụng sóng = 2.A = 2.2a = 4.a 2. iều khiếu nại để sở hữu sóng ngừng bên trên sợi dây tương đối dài l: - Hai đầu là nút sóng: * ( ) 2 l k k N Số bụng sóng = số bó sóng (múi) = k ; Số nút sóng = k + 1 - Một đầu là nút sóng còn một đầu là bụng sóng: (2 1) ( ) 4 l k k N Số bó (múi) sóng nguyên vẹn = k = số bụng sóng trừ 1 ; Số bụng sóng = số nút sóng = k + 1 2. Phương trình sóng dừng: - Pt sóng bên trên điểm M bên trên thừng với 2 đầu cố định và thắt chặt, d là k/c kể từ M cho tới đầu cố định và thắt chặt, l là k/c kể từ mối cung cấp (dđ với biên độ nhỏ, xem như là nút) tới điểm cố định: M 2πd π 2πl π u = 2aCos( - )Cos(ωt - + ) λ 2 λ 2 - Pt sóng bên trên M bên trên thừng có một đầu cố định và thắt chặt 1 đầu tự tại, d là k/c kể từ M cho tới đầu tự tại, l là k/c kể từ mối cung cấp (dđ với biên độ nhỏ, xem như là nút) cho tới đầu tự động do: M 2πd 2πl u = 2aCos( )Cos(ωt - ) λ λ III. GIAO THOA SÓNG - Hiện tượng kí thác sứt mẻ sóng là sự việc tổ hợp của 2 hoặc nhiều sóng phối kết hợp vô không khí, vô cơ với những chỗ biên phỏng sóng được đẩy mạnh (cực đại kí thác thoa) hoặc triệt chi tiêu (cực đái kí thác thoa), tuỳ nằm trong vô hiệu đường lên đường của bọn chúng. - Điều khiếu nại xẩy ra hiện tượng lạ kí thác sứt mẻ là nhì sóng nên là nhì sóng phối kết hợp. - Hai sóng phối kết hợp là nhì sóng được phát sinh vì như thế nhì mối cung cấp với nằm trong tần số, nằm trong trộn hoặc lệch sóng nhau một góc không thay đổi. - Vị trí những điểm xê dịch với biên phỏng cực lớn : d2 – d1 = kλ Vị trí những điểm xê dịch với biên phỏng cực kỳ tiểu: d2 – d1 = 2k + 1 λ/2 - Giao sứt mẻ của nhì sóng vạc đi ra kể từ nhì mối cung cấp sóng phối kết hợp S1, S2 xa nhau chừng một khoảng tầm l: + Xét điểm M cơ hội nhì mối cung cấp thứu tự d1, d2 + Phương trình sóng bên trên 2 mối cung cấp 1 1Acos(2 )u ft ; 2 2Acos(2 )u ft + Phương trình sóng bên trên M (cách 2 mối cung cấp thứu tự là d1 và d2) bởi nhì sóng kể từ nhì mối cung cấp truyền tới: 1 1 1Acos(2 2 ) M d u ft và 2 2 2Acos(2 2 ) M d u ft + Phương trình kí thác sứt mẻ sóng bên trên M: uM = u1M + u2M ==> 2 1 1 2 1 2 2 os os 2 2 M d d d d u Ac c ft
- 9. 9 + Biên phỏng xê dịch bên trên M: 2 1 2 osM d d A A c - Chú ý: * Số cực lớn, tính cả hai nguồn: + (k Z) 2 2 l l k * Số cực kỳ đái, tính cả hai nguồn: l 1 Δφ l 1 Δφ - - + k - + (k Z) λ 2 2π λ 2 2π 1. Hai mối cung cấp xê dịch nằm trong trộn 1 2 0 ): - Điểm xê dịch cực kỳ đại: d2 – d1 = k (kZ) Số đàng hoặc số điểm (tính c nhì nguồn): l l k - Điểm xê dịch cực kỳ đái (không dao động): d2 – d1 = (2k+1) 2 (kZ) Số đàng hoặc số điểm (tính c nhì nguồn): 1 1 2 2 l l k 2. Hai mối cung cấp xê dịch ngược pha: 1 2 ) - Điểm xê dịch cực kỳ đại: d2 – d1 = (2k+1) 2 (kZ) Số đàng hoặc số điểm (tính c nhì nguồn): 1 1 2 2 l l k - Điểm xê dịch cực kỳ đái (không dao động): d2 – d1 = k (kZ) Số đàng hoặc số điểm (tính c nhì nguồn): l l k 3. Chú ý: Với vấn đề tìm hiểu số đàng xê dịch cực lớn và ko xê dịch (cực tiểu) đằm thắm nhì điểm M, N cách hai mối cung cấp thứu tự là d1M, d2M, d1N, d2N. Đặt dM = d1M - d2M ; dN = d1N - d2N và fake sử dM < dN. + Hai mối cung cấp xê dịch nằm trong pha: Cực đại: dM < k < dN Cực tiểu: dM < (k+0,5) < dN + Hai mối cung cấp xê dịch ngược pha: Cực đại:dM < (k+0,5) < dN Cực tiểu: dM < k < dN ==> Số độ quý hiếm nguyên vẹn của k tho mãn những biểu th c bên trên là số đàng cần thiết tìm hiểu. IV. SÓNG ÂM - Sóng âm là những sóng cơ truyền trong số môi trường xung quanh rắn lỏng khí. Nguồn âm là những vật xê dịch. - Sóng tiếng động (gây đi ra xúc cảm âm vô tai con cái người) là sóng cơ học tập với tần số trong vòng kể từ 16 Hz đến 20000 Hz. < 16 Hz sóng hạ âm, > 20000 Hz sóng siêu thanh. Sóng âm truyền được trong số môi trường xung quanh rắn lỏng và khí, ko truyền được vô chân ko. - Vận tốc truyền âm tùy theo tính đàn hồi, tỷ lệ và nhiệt độ phỏng của môi trường xung quanh. vrắn > vlỏng > vkhí. - Khi sóng âm truyền kể từ môi trường xung quanh này quý phái môi trường xung quanh không giống thì véc tơ vận tốc tức thời và bước sóng thay cho thay đổi. Nhưng tần số và vì thế chu kì của sóng ko thay đổi. -Ngưỡng nghe: là độ quý hiếm cực kỳ đái của độ mạnh âm nhằm khiến cho xúc cảm âm vô tai trái đất. Ngưỡng nghe thay đổi bám theo tần số âm. - Ngưỡng đau: là độ quý hiếm cực lớn của độ mạnh âm tuy nhiên tai trái đất còn Chịu đựng đựng được (thông thông thường ngư ng đau là ng với m c độ mạnh âm là một db) - Cảm giác âm to tướng hoặc nhỏ không chỉ tùy theo độ mạnh âm mà còn phải tùy theo tần số âm. - Tính hấ vậ í âm à n số âm, ường âm h ặ mứ ường âm và ồ hị ng âm. + ường phỏng âm: W P I= = tS S (W/m2 ) Với W (J), P.. (W) là tích điện, năng suất vạc âm của nguồn S (m2 ) là diện tích S mặt mũi vuông góc với phương truyền âm (với sóng cầu-nguồn âm là mối cung cấp âm điểm- thì S là diện tích S mặt mũi cầu, với S=4πR2 ) P = W/t = I.S ==> Công suất âm của mối cung cấp = lượng tích điện tuy nhiên âm truyền qua quýt diện tích S mặt mũi cầu trong 1 đơn vị chức năng thời gian: P0 = W0 = I.S = I.4πR2 .
- 10. 10 Nếu mối cung cấp âm điểm vạc âm qua quýt 2 điểm A và B, thì: 2 A B A A A B A B2 2 A B B B P P.. I R I ; I bởi P.. P 4 R 4 R I R + Mức độ mạnh âm: 0 ( ) lg I L B I Hoặc 0 ( ) 10.lg I L dB I Với I0 = 10-12 W/m2 = 1 Hz: độ mạnh âm chuẩn chỉnh. Khi giải thông thường vận dụng t/c của lôgarít: loga (M.N) = logaM + logaN: loga (M/N) = logaM – logaN. - Tính hấ sinh í âm à (g n iền với n số), (g n iền với mứ ường âm) và âm s (g n iền với ồ hị ng âm) - T n số bởi đàn vạc đi ra (hai đầu thừng cố định và thắt chặt nhì đầu là nút sóng): ( k N*) 2 v f k l Ứng với k = 1 âm vạc đi ra âm cơ phiên bản với tần số 1 2 v f l k = 2,3,4… với những hoạ âm bậc 2 (tần số 2f1), bậc 3 (tần số 3f1)… - T n số bởi ống sáo vạc đi ra (một đầu bịt kín, một đầu nhằm hở một đầu là nút sóng, một đầu là bụng sóng): (2 1) ( k N) 4 v f k l Ứng với k = 0 âm vạc đi ra âm cơ phiên bản với tần số 1 4 v f l k = 1,2,3… với những hoạ âm bậc 3 (tần số 3f1), bậc 5 (tần số 5f1)… HƯƠN III. DÒN IỆN XOAY HIỀU 1. ách dẫn đến dđxc: Cho sườn thừng dẫn diện tích S S, với N vòng thừng, cù đều với tần số góc vô kể từ trường đều B ( B trục quay) . Thì vô mạch với dđ trở nên thiên điều tiết với tần số góc gọi là dđxc. Lưu ý: Khi sườn thừng cù một vòng một chu kì thì dòng sản phẩm năng lượng điện chạy vô sườn thay đổi chiều 2 l n. a, Từ trải qua khung: = NBScos(t + ) Hiện tượng c m ng năng lượng điện từ: Là hiện tượng lạ Khi với s trở nên thiên của kể từ trải qua một sườn thừng kín thì trong khung xuất hiện tại một suất năng lượng điện động c m ng nhằm sinh đi ra một dđ c m ng: e = -’t = NBSsin(t + ) = NBScos(t + - /2) = E0 cos(t + - /2). b, Biểu thức năng lượng điện áp tức thời và dòng sản phẩm năng lượng điện tức thời: u = U0cos(t + u) và i = I0cos(t + i) Trong đó: i là độ quý hiếm độ mạnh dđ bên trên thời khắc t; I0 > 0 là độ quý hiếm cực lớn của i; > 0 là tần số góc; (t + i) là pha của i bên trên thời khắc t; i là trộn lúc đầu của dđ. u là độ quý hiếm năng lượng điện áp bên trên thời khắc t; U0 > 0 là độ quý hiếm cực lớn của u; > 0 là tần số góc; (t + u) là trộn của u bên trên thời khắc t; u là trộn lúc đầu của năng lượng điện áp. Với = u – i là phỏng lệch sóng của u đối với i, có 2 2 c ác độ quý hiếm hiệu dụng: - Cường phỏng hiệu dụng của dđxc là đại lượng có mức giá trị vì như thế độ mạnh của một dđ ko thay đổi, sao mang lại Khi lên đường qua cùng một năng lượng điện trở R, vô và một khoảng tầm thời hạn thì năng suất dung nạp của R vì như thế dđ ko thay đổi ấy bằng công suất dung nạp tầm của R vì như thế dđxc phát biểu bên trên. - Điện áp hiệu dụng cũng khá được khái niệm tương tự động. - Giá trị hiệu dụng vì như thế độ quý hiếm cực lớn của đại lượng phân tách mang lại 2 . 0 0 0 ; ; 2 2 2 U I E U I E 2. Một số chú ý: - Dòng năng lượng điện xoay chiều i = I0cos(2ft + i) Mỗi giây dòng sản phẩm năng lượng điện thay đổi chiều 2f l n * Nếu trộn lúc đầu i = 2 hoặc i = 2 thì chỉ giây trước tiên thay đổi chiều 2f-1 phen. - ông thức tính thời hạn đèn huỳnh quang quẻ sáng sủa vô một chu kỳ: Khi bịa năng lượng điện áp u = U0cos(t + u) vô nhì đầu đèn điện, biết đèn chỉ sáng sủa lên Khi u ≥ U1. 4 t Với 1 0 os U c U , (0 < < /2) (t: thời hạn đèn sáng sủa trong một chu kì)
- 11. 11 - C// = C1 + C2; Cnt = (C1C2) : (C1 + C2); L// = (L1L2) : (L1 + L2); Lnt = L1 + L2. 3. Dòng năng lượng điện xoay chiều trong khúc mạch R L - Đoạn mạch chỉ mất năng lượng điện trở thuần R: uR nằm trong trộn với i, = u – i = 0, U I R và 0 0 U I R Lưu ý: Điện trở R mang lại dòng sản phẩm năng lượng điện ko thay đổi trải qua và có U I R - Đoạn mạch chỉ mất cuộn thuần cảm L: uL nhanh chóng trộn rộng lớn i là /2, = u – i = /2 L U I Z và 0 0 L U I Z với ZL = L là cảm kháng Lưu ý: Cuộn thuần cảm L mang lại dòng sản phẩm năng lượng điện ko thay đổi trải qua (không cản trở). - Đoạn mạch chỉ mất tụ năng lượng điện C: uC chậm chạp trộn rộng lớn i là /2, = u – i = -/2 C U I Z và 0 0 C U I Z với 1 CZ C là dung kháng Lưu ý: Tụ năng lượng điện C ko mang lại dòng sản phẩm năng lượng điện ko thay đổi trải qua (cản trở trả toàn). - oạn mạch RL ko phân nhánh 2 2 2 2 2 2 0 0 0 0; ( ) ( ) ( )L C R L C R L C U I Z R Z Z U U U U U U U U Z tan ; sin ; osL C L CZ Z Z Z R c R Z Z với 2 2 + Khi ZL > ZC hay 1 LC > 0 thì u nhanh chóng trộn rộng lớn i , mạch với tính cảm kháng. + Khi ZL < ZC hay 1 LC < 0 thì u chậm chạp trộn rộng lớn i , mạch với tính dung kháng. + Khi ZL = ZC hay 1 LC = 0 thì u nằm trong trộn với i. Lúc cơ Max U I = R gọi là hiện tượng lạ nằm trong hưởng trọn dòng sản phẩm điện - Nếu đoạn mạch không tồn tại đầy đủ cả 3 thành phần R, L, C thì số hạng ứng với thành phần thiếu hụt trong số công thức của ĐL Ôm có mức giá trị vì như thế ko. - Nếu vô mạch với cuộn thừng với thông số tự động cảm L và năng lượng điện trở thuần (điện trở hoạt đông) thì cuộn thừng cơ tương đương mạch bao gồm L nt R. 4. ông suất dung nạp bên trên đoạn mạch RL : - Công suất tức thời: P.. = UIcos + UIcos(2t + ) - Công suất tầm (công suất chi tiêu thụ): P.. = UIcos = I2 R. - Công suất lan nhiệt: quảng bá = RI2 . - Hệ số công suất: cos = P UI = R Z = UR U - Công suất dung nạp của đoạn mạch phụ phuộc vô độ quý hiếm của cos, nên nhằm dùng với hiệu suất cao năng lượng điện năng tiêu thụ thì nên tăng thông số năng suất (nghĩa là nhỏ). phẳng phiu cơ hội vướng thêm thắt và mạch những tụ năng lượng điện với năng lượng điện dung lớn. Qui ấn định trong số hạ tầng dùng năng lượng điện cos 0,85. - Chú ý: + với mạch LC thì cos = 0 , mạch ko dung nạp điện! P.. = 0 + Điện năng chi tiêu thụ: A = P..t với A tính vì như thế J, P.. tính vì như thế W, t tính vì như thế s. + K để sở hữu nằm trong hưởng trọn điện: 21 1 L CZ Z L C LC + Khi với nằm trong hưởng trọn năng lượng điện thì: . dđ đạt cực lớn Imax = U R và năng suất dung nạp đạt cực lớn Pmax = U2 R . u nằm trong trộn với i: = 0, u = i; U = UR ; UL = UC; cos = R Z = 1 ==> R = Z. 5. Máy vạc năng lượng điện xoay chiều một pha: - Hoạt động dựa vào hiện tượng lạ chạm màn hình năng lượng điện kể từ, trở nên cơ năng trở nên năng lượng điện năng. - Cấu tạo ra bao gồm 3 thành phần : + Sở phận dẫn đến kể từ ngôi trường gọi là ph n cảm : Là những nam giới châm + Sở phận dẫn đến dòng sản phẩm năng lượng điện gọi là ph n ứng: Là sườn dây
- 12. 12 + Sở phận trả dđ ra phía bên ngoài gọi là cỗ góp: Gồm 2 khoanh răn dạy và 2 thanh hao quét - Trong những máy vạc điện: Rôto là ph n cảm ; Stato là ph n ứng. - Trong máy vạc năng lượng điện năng suất nhỏ ko trình diễn vô lịch trình phổ thông : Rôto (bộ phận trả động) là phần ứng ; Stato (bộ phận đứng yên) là phần cảm. - Tấn số dòng sản phẩm năng lượng điện bởi máy vạc phát đi ra : f = np 60 . Với p là số cặp cực kỳ, n là số vòng xoay của rôto/phút. = np . Với p là số cặp cực kỳ, n là số vòng xoay của rôto/giây. - Từ thông gửi vào sườn thừng của dòng sản phẩm vạc năng lượng điện = NBScos(t +) = 0cos(t + ) Với 0 = NBS là kể từ thông cực lớn, N là số vòng thừng, B là chạm màn hình kể từ của kể từ ngôi trường, S là diện tích S của vòng dây, = 2f - Suất năng lượng điện động vô sườn dây: e = - ’ = NBSsin(t +) = NSBcos(t + - 2 ) = E0cos(t + - 2 ) Với E0 = NSB là suất năng lượng điện động cực lớn. 6. Máy vạc năng lượng điện xoay chiều phụ thân pha: - Máy vạc năng lượng điện xc phụ thân trộn là máy dẫn đến phụ thân sđđ xc hình sin nằm trong tần số, nằm trong biên phỏng và nghiêng nhau một góc 2 3 - Cấu tạo: Phần ứng là phụ thân cuộn thừng kiểu như nhau gắn cố định và thắt chặt bên trên một đàng tròn trặn tâm 0 bên trên phụ thân địa điểm đối xứng, đặt lệch nhau 1 góc 1200 . Phần cảm là 1 trong những nc rất có thể xoay quanh trục 0 với vận tốc góc ko thay đổi. - Hoạt động dựa vào hiện tượng lạ chạm màn hình năng lượng điện kể từ, trở nên cơ năng trở nên năng lượng điện năng. Khi nam châm hút từ cù kể từ thông qua từng cuộn thừng là phụ thân hàm số sin của thời hạn, nằm trong tần số góc , nằm trong biên phỏng và nghiêng nhau 1200 . Kết quả trong phụ thân cuộn thừng xuất hiện tại phụ thân sđđ xc chạm màn hình nằm trong biên phỏng, nằm trong tần số và lệch sóng nhau góc 1200 . (Lưu ý: Khi dòng sản phẩm năng lượng điện một trong những cuộn thừng đạt c c đại I0 thì dòng sản phẩm năng lượng điện vô 2 cuộn còn sót lại = , I0) - Dòng năng lượng điện xoay chiều phụ thân trộn là khối hệ thống phụ thân dòng sản phẩm năng lượng điện xoay chiều, khiến cho vì như thế phụ thân suất năng lượng điện động xoay chiều cùng tần số, nằm trong biên phỏng tuy nhiên phỏng lệch sóng từng song một là 2 3 1 0 2 0 3 0 os( ) 2 os( ) 3 2 os( ) 3 e E c t e E c t e E c t trong tình huống vận chuyển đối xứng thì 1 0 2 0 3 0 os( ) 2 os( ) 3 2 os( ) 3 i I c t i I c t i I c t - Máy vạc vướng hình sao: Ud = 3 Up - Máy vạc vướng hình tam giác: Ud = Up - Tải dung nạp vướng hình sao: Id = Ip - Tải dung nạp vướng hình tam giác: Id = 3 Ip 7. Máy trở nên áp: - Hoạt động: Dựa bên trên hiện tượng lạ chạm màn hình năng lượng điện kể từ. - Cấu tạo: + Lõi trở nên áp: Là những lá Fe non trộn silic ghép lại. Tác dụng dẫn kể từ. + Hai cuộn thừng quấn: Cuộn thừng sơ cung cấp D1 với nhì đầu nối với mối cung cấp năng lượng điện với N1 vòng. Cuộn thừng loại cung cấp D2 với nhì đầu nối với vận chuyển dung nạp với N2 vòng. Tác dụng của nhì cuộn thừng là dẫn năng lượng điện. - Tác dụng của MBA: chuyển đổi năng lượng điện áp của dđxc vẫn không thay đổi tần số. MBA mất tác dụng trở nên đổi năng lượng (công). - Công thức máy trở nên áp: 1 1 2 1 2 2 1 2 U E I N k U E I N Nếu k > 1: N1 > N2 <==> U1 > U2 : MBA hạ áp. Nếu k < 1: N1 < N2 <==> U1 < U2 : MBA tăng áp. - Chú ý: MBA tăng năng lượng điện áp từng nào phen thì thực hiện hạn chế dđ lên đường từng ấy phen và ngược lại. - Hiệu suất MBA: H = P2 P1 = U2I2cos2 U1I1cos1 - Ứng dụng của MBA: Trong truyền đạt và dùng năng lượng điện năng. Ví dụ: Chỉ cần thiết tăng năng lượng điện áp ở đầu đàng thừng vận chuyển năng lượng điện lên 10 phen thì rất có thể hạn chế tổn hao lên đường 102 = 100 phen.
- 13. 13 8. ông suất tổn hao vô quy trình truyền đạt năng lượng điện năng: 2 2 đi dây thừng 2 đi P P R I R (U cos ) - Trong đó: P: năng suất truyền rằng ở điểm cung cấp; U: năng lượng điện áp ở điểm cung cấp; cos: thông số năng suất của thừng tải điện (thông thông thường cos = 1); d l R S là năng lượng điện trở tổng số của thừng vận chuyển năng lượng điện ( ưu ý: dẫn năng lượng điện vì như thế 2 dây) - Độ hạn chế năng lượng điện áp bên trên đàng thừng vận chuyển điện: U = RdI - Hiệu suất vận chuyển điện: đên đi đi đi P P.. P H P P 9. ộng cơ ko nhất quán phụ thân pha: - Hoạt động : Dựa bên trên hiện tượng lạ chạm màn hình năng lượng điện kể từ và kể từ ngôi trường cù. - Cấu tạo: Gồm nhì thành phần chủ yếu là: Rôto (phần cảm): Là sườn thừng rất có thể cù bên dưới tính năng của kể từ ngôi trường cù. Stato (phần ứng): Gồn 3 cuộn thừng y chang nhau bịa bên trên 3 địa điểm phía trên 1 vòng tròn trặn sao mang lại 3 trục của 3 cuộn thừng ấy đồng qui bên trên tâm 0 của vòng tròn trặn và phù hợp nhau những góc 1200 . - Khi mang lại dđxc 3 trộn vô 3 cuộn thừng ấy thì kể từ ngôi trường tổ hợp bởi 3 cuộn thừng dẫn đến bên trên tâm 0 là kể từ ngôi trường cù. B = 1,5B0 với B là kể từ ngôi trường tổ hợp bên trên tâm 0, B0 là kể từ ngôi trường do một cuộn thừng dẫn đến. Từ ngôi trường cù này s tác dụng vô sườn thừng là sườn cù với vận tốc nhỏ rộng lớn vận tốc cù của kể từ ngôi trường. Chuyển động cù của rôto (khung dây) được dùng thực hiện cù những máy không giống. (Lưu ý: Khi dòng sản phẩm năng lượng điện một trong những cuộn thừng đạt c c đại I0 thì dòng sản phẩm năng lượng điện vô 2 cuộn còn sót lại = , I0) - u điểm: + Cấu tạo ra giản dị, d sản xuất. + Sử dụng tiện lợi, ko cần thiết khoanh răn dạy thanh hao quát tháo. + cũng có thể thay cho thay đổi chiều cù d dàng. 10. oạn mạch với L R thay cho đổi: a oạn mạch RL với R thay cho đổi - Khi thay cho thay đổi R nhằm Pmax, kể từ pt: P.. = RI2 = RU2 Z2 = U2 R + (ZL - ZC)2 R (1) Pmax khi R + (ZL - ZC)2 R min Để R + (ZL - ZC)2 R min bám theo bất đẳng thức cosi ==> R = (ZL - ZC)2 R R = ZL – ZC Pmax Khi R = ZL – ZC (2) Lúc này kể từ (1) và (2) tao với : Pmax = U2 2R = L C 2 U 2 Ζ - Ζ ; cos = R R 2 = 2 2 - Khi R = R1 hoặc R = R2 thì P.. với nằm trong 1 độ quý hiếm tao với R1 R2 thỏa mãn nhu cầu pt bậc 2: PR2 - U2 R + P(ZL-ZC)2 = 0 ==> R1 + R2 = U2 /P ; R1R2 = (ZL – ZC)2 . b, oạn mạch RL với L thay cho đổi: * Khi ZL = ZC hoặc 2 1 L C thì IMax URmax; PMax còn ULCMin * Khi 2 2 C L C R Z Z Z thì 2 2 ax C LM U R Z U R * Với L = L1 hoặc L = L2 thì UL với nằm trong độ quý hiếm thì ULmax khi 1 2 1 2 1 2 21 1 1 1 ( ) 2L L L L L L Z Z Z L L * Khi 2 2 4 2 C C L Z R Z Z thì ax 2 2 2 R 4 RLM C C U U R Z Z c. oạn mạch RL với thay cho đổi: * Khi ZL = ZC hoặc 2 1 C L thì IMax URmax; PMax còn ULCMin * Khi 2 2 L C L R Z Z Z thì 2 2 ax L CM U R Z U R * Khi C = C1 hoặc C = C2 thì UC với nằm trong độ quý hiếm thì UCmax khi 1 2 1 21 1 1 1 ( ) 2 2C C C C C C Z Z Z
- 14. 14 * Khi C = C1 hoặc C = C2 thì năng suất P.. với nằm trong độ quý hiếm thì: 1 2C C LZ Z 2.Z * Khi 2 2 4 2 L L C Z R Z Z thì ax 2 2 2 R 4 RCM L L U U R Z Z d. oạn mạch RL với thay cho đổi: * Khi ZL = ZC hay 1 LC thì IMax URmax; PMax còn ULCMin * Khi 2 1 1 2 C L R C thì ax 2 2 2 . 4 LM U L U R LC R C * Khi 2 1 2 L R L C thì ax 2 2 2 . 4 CM U L U R LC R C * Với = 1 hoặc = 2 thì I hoặc P.. hoặc UR với và một độ quý hiếm thì IMax hoặc PMax hoặc URMax khi 1 2 tần số 1 2f f f 11. Hai đoạn mạch AM bao gồm R1L1C1 tiếp nối nhau và đoạn mạch MB bao gồm R2L2C2 tiếp nối nhau vướng tiếp nối nhau cùng nhau có UAB = UAM + UMB uAB; uAM và uMB nằm trong trộn tanuAB = tanuAM = tanuMB 12. Hai đoạn mạch R1L1C1 và R2L2C2 nằm trong u hoặc nằm trong i với trộn nghiêng nhau Với 1 1 1 1 tan L CZ Z R và 2 2 2 2 tan L CZ Z R (giả sử 1 > 2) Có 1 – 2 = 1 2 1 2 tan tan tan 1 tan tan Trường phù hợp quan trọng đặc biệt = /2 (vuông trộn nhau) thì tan1tan2 = -1. HƯƠN I . DAO ỘN À SÓN IỆN TỪ 1. Kiến thức chung: - Mạch xê dịch là một mạch năng lượng điện bao gồm 1 cuộn cảm có tính tự động cảm L vướng tiếp nối nhau với cùng một tụ năng lượng điện với năng lượng điện dung C thành 1 mạch năng lượng điện kín. - Nếu năng lượng điện trở của mạch cực kỳ nhỏ, coi như vì như thế ko, thì mạch là một mạch ao động lí tưởng. - Tụ năng lượng điện với trọng trách tích năng lượng điện mang lại mạch, tiếp sau đó nó phóng năng lượng điện tương hỗ vô mạch rất nhiều lần dẫn đến một dđxc trong mạch. - Khi cơ vô mạch có một xê dịch năng lượng điện kể từ với những đặc thù : + Năng lượng của mạch dđ bao gồm với tích điện năng lượng điện ngôi trường triệu tập ở tụ năng lượng điện và tích điện kể từ trường tập trung ở cuộn cảm. + Năng lượng năng lượng điện ngôi trường và tích điện kể từ ngôi trường nằm trong trở nên thiên tuần trả bám theo 1 tần số công cộng. + Tại từng thời khắc, tổng của tích điện năng lượng điện ngôi trường và tích điện kể từ ngôi trường là ko thay đổi, phát biểu cách khác tích điện của mạch xê dịch được bảo toàn. - Dao động năng lượng điện kể từ tự động do: Sự trở nên thiên điều hoà bám theo thời hạn của năng lượng điện q và độ mạnh dòng sản phẩm năng lượng điện i (hoặc cường phỏng năng lượng điện ngôi trường E và chạm màn hình kể từ B) vô mạch xê dịch được gọi là xê dịch năng lượng điện kể từ tự tại. - Khi 1 kể từ ngôi trường trở nên thiên bám theo thời hạn thì nó sinh đi ra 1 năng lượng điện ngôi trường xoáy (là 1 năng lượng điện ngôi trường tuy nhiên những đường sức xung quanh những đàng chạm màn hình từ). trái lại Khi một năng lượng điện ngôi trường trở nên thiên bám theo thời hạn nó sinh đi ra 1 từ trường xoáy (là 1 kể từ ngôi trường tuy nhiên những đàng chạm màn hình kể từ xung quanh những đàng mức độ của năng lượng điện trường) - Dòng năng lượng điện qua quýt cuộn thừng là dđ dẫn, dđ qua quýt tụ năng lượng điện là dđ dịch (là sự trở nên thiên của năng lượng điện ngôi trường đằm thắm 2 phiên bản tụ) - Điện ngôi trường và kể từ ngôi trường là 2 mặt mũi thể hiện tại không giống nhau của một loại ngôi trường độc nhất là năng lượng điện kể từ ngôi trường. - Sóng năng lượng điện kể từ là sự việc Viral vô không khí của năng lượng điện kể từ ngôi trường trở nên thiên tuần trả bám theo thời hạn. Sóng điện kể từ là một sóng ngang bởi nó với 2 bộ phận là bộ phận năng lượng điện E và bộ phận kể từ B vuông góc với nhau và vuông góc với phương truyền sóng. Các vectơ E, B,v lập trở nên 1 tam diện thuận (xoay đinh ốc nhằm vectơ E trùng vectơ B thì chiều tiến thủ của đinh ốc trùng với chiều của vectơ v) - Sóng năng lượng điện kể từ với từng t/c như sóng cơ học tập (phản xạ, kí thác sứt mẻ, tạo ra sóng ngừng...), ngoại giả nó còn truyền được trong chân ko. - Để vạc sóng năng lượng điện kể từ người tao vướng kết hợp 1 máy vạc xê dịch điều hoà với cùng một ăngten (là 1 mạch dđ hở) - Để thu sóng năng lượng điện kể từ người tao vướng kết hợp 1 ăngten với cùng một mạch xê dịch với tần số riêng biệt kiểm soát và điều chỉnh được (để xảy đi ra nằm trong hưởng trọn với tần số của sóng cần thiết thu).
- 15. 15 - Năng lượng của sóng tỉ trọng với bình phương của biên phỏng, với luỹ quá bậc 4 của tần số. Nên sóng càng ngắn (tần số càng tốt, bởi = c f ) thì tích điện sóng càng rộng lớn. + Sóng lâu năm : dùng làm vấn đề bên dưới nước. + Sóng trung: dùng làm vấn đề ở mặt mũi khu đất, vô đêm tối vấn đề chất lượng rộng lớn buổi ngày. + Sóng ngắn: dùng làm vấn đề ở mặt mũi khu đất, kể một ngày dài hoặc tối. Do không nhiều bị bầu không khí hít vào, mặt mũi không giống sóng ngắn phản xạ chất lượng bên trên mặt mũi khu đất và bên trên tầng năng lượng điện li, nên rất có thể truyền ra đi. + Sóng cực kỳ ngắn: dùng làm vấn đề ngoài trái đất. - Sóng dài: bước sóng 103 m; tần số 3.105 Hz. Sóng trung: bước sóng 102 m; tần số 3.106 Hz. Sóng ngắn: bước sóng 101 m; tần số 3.107 Hz. Sóng cực kỳ ngắn: bước sóng vài ba mét; tần số 3.108 Hz. 2. Dao động năng lượng điện từ - Điện tích t c thời: q = q0cos(t + ) - Hiệu năng lượng điện thế (điện á ) t c thời: 0 0os( ) os( ) qq u c t U c t C C - Dòng năng lượng điện t c thời: i = q’ = -q0sin(t + ) = I0cos(t + + 2 ) ==> u, q xê dịch nằm trong pha; i sớm trộn rộng lớn u, q 1 góc /2. - C m ng từ: 0 os( ) 2 B B c t Trong đó: 1 LC là tần số góc riêng biệt 2T LC là chu kỳ luân hồi riêng 1 2 f LC là tần số riêng biệt 0 0 0 q I = ωq = LC 0 0 0 0 0 q I L U LI I C C C - Năng lượng năng lượng điện trường: 2 2 C 1 1 q W = Cu = qu = 2 2 2C 2 20 os ( ) 2 q c t C - Năng lượng kể từ trường: 2 20q = sin (ωt +φ) 2C 2 L 1 W = Li 2 - Năng lượng năng lượng điện từ: đW=W Wt <==> 2 2 20 0 0 0 0 q1 1 1 W = CU = q U = = LI 2 2 2C 2 số chui rúc ý: - Mạch xê dịch với tần số góc , tần số f và chu kỳ luân hồi T thì Wđ và Wt trở nên thiên với tần số góc 2, tần số 2f và chu kỳ T/2 - Mạch xê dịch với năng lượng điện trở thuần R 0 thì xê dịch s tắt dần dần. ể giữ lại xê dịch cần thiết hỗ trợ mang lại mạch một tích điện với công suất: 2 2 2 2 2 0 0ω C U U RC P = I R = R = 2 2L - Khi tụ phóng năng lượng điện thì q và u hạn chế và ngược lại Quy ước: q > 0 ứng với phiên bản tụ tao xét tích năng lượng điện dương thì i > 0 ứng với dòng sản phẩm năng lượng điện chạy cho tới phiên bản tụ tuy nhiên tao xét. - Mối contact gi a những độ quý hiếm u i U0 và I0: 2 2 2 0 2 2 2 0 L u + i = U C C u + i = I L - óc cù của tụ xoay: + Công thức xđ năng lượng điện dung của tụ năng lượng điện phẳng: 9 .S C 4 .9.10 .d + Khi tụ cù kể từ min cho tới (để năng lượng điện dung kể từ Cmin cho tới C) thì góc xoay của tụ là:
- 16. 16 min min max min max min C C .( ) C C + Khi tụ cù từ vựng trí max về địa điểm (để năng lượng điện dung kể từ C cho tới Cmax) thì góc xoay của tụ là: max max max min max min C C .( ) C C - ách cung cấp tích điện ban đ u mang lại mạch dao động: + Cấp tích điện lúc đầu mang lại tụ: 2 C 1 W C.E 2 ; E là suất năng lượng điện động của mối cung cấp, C là năng lượng điện dung tụ + Cấp tích điện lúc đầu mang lại cuộn dây: 2 2 L 0 1 1 E W LI L( ) 2 2 r ; r là năng lượng điện trở vô của nguồn - Cho mạch xê dịch với L cố định và thắt chặt. Mắc L với C1 được tần số xê dịch là f1, vướng L với C2 được tần số là f2. + Khi vướng tiếp nối nhau C1 với C2 rồi vướng với L tao được tần số f thỏa : 2 2 2 1 2 fff + Khi vướng tuy nhiên song C1 với C2 rồi vướng với L tao được tần số f thỏa : 2 2 2 1 2 111 fff 3. Sự tương tự động gi a xê dịch năng lượng điện và xê dịch cơ ại lượng cơ ại lượng năng lượng điện Dao mô tơ Dao động điện x q x” + 2 x = 0 q” + 2 q = 0 v i k m 1 LC m L x = Acos(t + ) q = q0cos(t + ) k 1 C v = x’ = -Asin(t + ) i = q’ = -q0sin(t + ) F u 2 2 2 ( ) v A x 2 2 2 0 ( ) i q q µ R F = -kx = -m2 x 2q u L q C Wđ Wt (WC) Wđ = 1 2 mv2 Wt = 1 2 Li2 Wt Wđ (WL) Wt = 1 2 kx2 Wđ = 2 2 q C 4. Sóng năng lượng điện từ - Vận tốc Viral vô không khí v = c = 3.108 m/s - Máy vạc hoặc máy thu sóng năng lượng điện kể từ dùng mạch xê dịch LC thì tần số sóng năng lượng điện kể từ vạc hoặc thu được bằng tần số riêng biệt của mạch. - Cách sóng của sóng năng lượng điện từ c c2 LC f Với: c: véc tơ vận tốc tức thời as vô chân không; C: năng lượng điện dung của tụ năng lượng điện (F); L: độ tự động cảm của cuộn thừng (H). - Lưu ý: Mạch xê dịch với L chuyển đổi kể từ LMin LMax và C chuyển đổi kể từ CMin CMax thì bước sóng của sóng năng lượng điện kể từ vạc (hoặc thu) Min ứng với LMin và CMin Max ứng với LMax và CMax . 5. Sơ vật dụng khối của dòng sản phẩm vạc và thu thanh vô tuyến đơn giản: - Sơ vật dụng khối của dòng sản phẩm vạc thanh vô tuyến đơn giản: Micrô (1) dẫn đến xê dịch năng lượng điện với tần số âm; Mạch vạc sóng năng lượng điện kể từ cao tần (2) vạc đi ra sóng năng lượng điện kể từ với tần số cao (cỡ MHz) ; Mạch trở nên điệu (3) trộn xê dịch năng lượng điện kể từ cao tần với xê dịch năng lượng điện kể từ âm tần ; Mạch khuếch đại (4) khuếch tán xê dịch năng lượng điện kể từ cao tần trở nên điệu ; anten (5) tạo ra ra điện kể từ ngôi trường cao tần Viral vô không khí. - Sơ vật dụng khối của dòng sản phẩm thu thanh vô tuyến đơn giản: Anten (1) thu sóng năng lượng điện kể từ cao tần trở nên điệu ; Mạch khuếch tán xê dịch năng lượng điện kể từ cao tần (2) khuếch tán dao động năng lượng điện kể từ cao tần kể từ anten gửi cho tới ; Mạch tách sóng (3) tách xê dịch năng lượng điện kể từ âm tần thoát khỏi xê dịch năng lượng điện từ cao tần ; Mạch khuếch tán (4) khuếch tán xê dịch năng lượng điện kể từ âm tần kể từ mạch tách sóng gửi cho tới ; Loa (5) trở nên dao 1 2 3 4 5 3 2 1 4 5
- 17. 17 động năng lượng điện trở nên xê dịch âm. - Ứng dụng của sóng năng lượng điện từ: Sóng vô tuyến năng lượng điện được dùng vô vấn đề liên hệ. ở đài hát thanh, dao động âm tần được dùng làm trở nên điệu (biên phỏng hặc tần số) xê dịch cao tần. Dao động cao tần và được trở nên điệu s được vạc xạ kể từ ăng ten bên dưới dạng sóng năng lượng điện kể từ. Tại đuối thu thanh, nhờ với ăng ten thu, s chiếm được dao động cao tần và được trở nên điệu, và tiếp sau đó xê dịch âm tần lại được tách thoát khỏi xê dịch cao tần trở nên điệu nhờ quá trình tách sóng, rồi thể hiện loa. - Nguyên tắc công cộng của vấn đề liên hệ vì như thế sóng vô tuyến: Phải sử dụng những sóng năng lượng điện kể từ cao tần thực hiện sóng mang Phải trở nên điệu sóng đem. Tại nơn thu nên tách sóng âm tần thoát khỏi sóng cao tần (sóng mang). Khi tín hiệu thu nhỏ nên khuyếch đại bọn chúng vì như thế mạch khuyếch đại. - Lưu ý u n ng: ng m ng i n ng i n s ng âm n, n số ng n số s ng n HƯƠN . SÓNG ÁNH SÁNG 1. Hiện tượng nghiền sắc độ sáng. - Đ/n: Là hiện tượng lạ độ sáng bị tách trở nên nhiều màu sắc không giống nhau Khi trải qua mặt mũi phân cơ hội của nhì môi trường trong trong cả. - Đối với as Trắng sau khoản thời gian trải qua lăng kính thì bị nghiền sắc trở nên một dải màu sắc như ở cầu vồng, tia đỏ tía nghiêng không nhiều nhất tia tím bị nghiêng tối đa. - Lưu ý: + Hiện tượng nghiền sắc độ sáng s xẩy ra Khi độ sáng Trắng trải qua lăng kính, thấu kính, giọt nước mưa, lưỡng hóa học phẳng lặng, phiên bản mặt mũi tuy nhiên song ... (các môi trường xung quanh vô suốt) + Hiện tượng cầu vồng là vì hiện tượng lạ nghiền sắc độ sáng. + Ánh sáng sủa hành động tự nhiên bên trên những váng dầu, mỡ hoặc khủng hoảng bong bóng xà chống (có màu sắc sặc sỡ) là vì hiện tại tượng giao sứt mẻ độ sáng khi sử dụng độ sáng Trắng. Lưu ý: + Nếu tia cho tới là as Trắng lên đường tuy nhiên song với lòng lăng kính, tuy nhiên tia ló là chùm tia sáng sủa cũng tuy nhiên song với đáy của lăng kính. Thì tia tím phía trên tia đỏ tía ở bên dưới. + Nếu tia cho tới là as Trắng sau khoản thời gian qua quýt lăng kính có một tia lên đường nghiêng tà tà mặt mũi mặt của lăng kính, thì những tia còn lại sở hữu bước sóng dài hơn nữa. VD: Sau Khi qua quýt LK tia vàng lên đường tà tà mặt mũi mặt thì những tia còn sót lại là đỏ tía, domain authority cam. - Ánh sáng sủa đơn sắc là độ sáng không biến thành nghiền sắc + Ánh sáng sủa đơn sắc với tần số xác lập, chỉ tồn tại một màu sắc. + Cách sóng của độ sáng đơn sắc v f , truyền vô chân ko 0 c f 0 0c v n với c c n v .f là triết suất của môi trường xung quanh. đ đ đ t đ t t đ t t c v n v n 1 v v c v n v n ậy vô nằm trong 1 mt as đỏ tía truyền nhanh chóng rộng lớn as tím hiết suất của môi trường xung quanh tùy theo bước sóng và t n số as. Thông thường phân tách suất hạn chế Khi tăng. - Chiết suất của môi trường xung quanh vô trong cả tùy theo sắc tố độ sáng. Đối với độ sáng màu sắc đ phân tách suất của môi ngôi trường là nh nhất, màu sắc tím là lớn số 1. - Ánh sáng sủa Trắng là tập kết của vô số độ sáng đơn sắc được màu sắc trở nên thiên liên tiếp kể từ đỏ tía cho tới tím. Bước sóng của độ sáng trắng: 0,38 m 0,76 m. - ông thức lăng kính: + Tổng quát: sini1 = nsinr1 ; sini2 = nsinr2 ; A = r1 + r2 ; D = (i1 + i2) – A. + Góc triết quang quẻ nhỏ: i1 = n.r1 ; i2 = n.r2 ; A = r1 + r2 ; D = (n-1).A + Góc nghiêng cực kỳ tiểu: i1 = i2 , r1 = r2 = A/2 , Dmin =2.i –A; minD A A sin n.sin 2 2 2. Hiện tượng nhiễu xạ độ sáng. Hiện tượng độ sáng bị nghiêng phương truyền Khi độ sáng truyền qua quýt lỗ nhỏ, hoặc ngay sát mép những vật vô suốt
- 18. 18 hoặc ko vô trong cả gọi là hiện tượng lạ nhi u xạ độ sáng. 3. Hiện tượng kí thác sứt mẻ độ sáng (chỉ xét kí thác sứt mẻ độ sáng vô thử nghiệm Iâng). - Đ/n: Là sự tổ hợp của nhì hoặc nhiều sóng độ sáng phối kết hợp vô ko gian trong cơ xuất hiện tại những vạch sáng sủa và những vạch tối xen k nhau. Các vạch sáng sủa (vân sáng) và những vạch tối (vân tối) gọi là vân kí thác sứt mẻ. - Hệ thống vân kí thác sứt mẻ so với as đơn sắc: Là 1 khối hệ thống những vạch màu sắc đơn sắc và những vạch tối ở xen k . Đối với as trắng: Chính đằm thắm là vân sáng sủa trung tâm, hai bên là những dải màu sắc tím ở trong đỏ tía ở ngoài. - Hiệu lối đi của độ sáng (hiệu quang quẻ trình): 2 1 ax d d d D Trong đó: a = S1S2 là khoảng cách đằm thắm nhì khe sáng D = OI là khoảng cách kể từ nhì khe sáng sủa S1, S2 cho tới mùng quan tiền sát S1M = d1; S2M = d2 x = OM là (tọa độ) khoảng cách kể từ vân trung tâm tới điểm M tao xét - ị trí toạ phỏng vân sáng: d = k ; k Z λD x = k = k.i a k = 0: Vân sáng sủa trung tâm; k = 1: Vân sáng sủa bậc (thứ) 1; k = 2: Vân sáng sủa bậc (thứ) 2; k > 0 Khi d2 > d1, k < 0 Khi d2 < d1. - ị trí toạ phỏng vân tối: d = (k + 0,5) ; k Z λD x = (k +0,5) = (k +0,5).i a Với những vân tối không tồn tại định nghĩa bậc kí thác sứt mẻ. (Vân tối loại 3 ứng với k = 2, loại 5 ứng với k = 4 ...) - Khoảng vân i: Là khoảng cách đằm thắm nhì vân sáng sủa hoặc nhì vân tối liên tiếp: λD i = a - Nếu thử nghiệm được tổ chức vô môi trường xung quanh vô trong cả với phân tách suất n thì bước sóng và khoảng tầm vân đối với môi trường xung quanh cơ là: n n n D i i n a n - ể tìm hiểu số vân sáng sủa và số vân tối bên trên chiều rộng ngôi trường kí thác sứt mẻ với chiều lâu năm L đối xứng qua quýt vân trung tâm): + Số kho ng vân bên trên n a ngôi trường kí thác thoa: n : Phaàn nguyeân p : Phaàn thaäp phaân L = n,p 2.i + Số vân sáng sủa bên trên cả ngôi trường kí thác thoa: (2n + 1) + Số vân tối bên trên cả ngôi trường kí thác thoa: (2n) nếu như p < 0,5 2(n + 1) nếu như p 0,5 + Ví dụ L/2i = 4,5 ==> n = 4; p = 0,5 ==> số vân sáng sủa là 9, số vân tối là 10. L/2i = 5,45 ==> n = 5; p = 0,45 ==> số vân sáng sủa là 11, số vân tối là 11. L/2i = 3,72 ==> n = 3; p = 0,72 ==> số vân sáng sủa là 7, số vân tối là 8. - hiểu khoảng tầm vân i biết địa điểm của điểm M (xM) thì: + Tại M là vân sáng sủa khi: xM i = n (n N); + Tại M là vân tối khi: xM i = n + 1 2 - Xác ấn định số vân sáng sủa vân tối gi a nhì điểm M N với toạ phỏng x1, x2 fake sử x1 < x2) + Vân sáng: x1 ki x2 ( và ) + Vân tối: x1 (k+0,5)i x2 ( và ) Số độ quý hiếm k Z là số vân sáng sủa (vân tối) cần thiết tìm Lưu ý: M và N nằm trong phía với vân trung tâm thì x1 và x2 nằm trong vết. M và N không giống phía với vân trung tâm thì x1 và x2 không giống vết. - Xác ấn định khoảng tầm vân i trong vòng với chiều rộng L. hiểu trong vòng L với n vân sáng sủa. + Nếu 2 đầu là nhì vân sáng sủa thì: 1 L i n + Nếu 2 đầu là nhì vân tối thì: L i n S1 D S2 d1 d2I O x M a
- 19. 19 + Nếu một đầu là vân sáng sủa còn một đầu là vân tối thì: 0,5 L i n - Sự trùng nhau của những sự phản xạ 1, 2 ... khoảng tầm vân ứng là i1, i2 ...) + Trùng nhau của vân sáng: xs = k1i1 = k2i2 = ... k11 = k22 = ... + Trùng nhau của vân tối: xt = (k1 + 0,5)i1 = (k2 + 0,5)i2 = ... (k1 + 0,5)1 = (k2 + 0,5)2 = ... - Lưu ý: Vị trí được màu sắc nằm trong màu sắc với vân sáng sủa trung tâm là địa điểm trùng nhau của toàn bộ những vân sáng sủa của những bức xạ. - Trong hiện tượng lạ kí thác sứt mẻ độ sáng Trắng 0 38m 0,76m) + Bề rộng lớn quang quẻ phổ bậc k: đ k t ñ t D x k ( ) k i i a + Xác ấn định số vân sáng sủa, số vân tối và những sự phản xạ ứng bên trên một địa điểm xác lập (đã biết x): + Vân sáng: 76,0 1 38,0 D ax k những độ quý hiếm của k + Vân tối: 76,0 5.0 1 38,0 D ax k những độ quý hiếm của k 4. Sự di dịch của hệ vân kí thác thoa: a, Xê dịch bởi sự di dịch của mối cung cấp S: IO OO' .SS' IS Vaân trung taâm d / c ngöôïc chieàu d / c cuûa nguoàn S'IO' thaúng haøng b, Xê dịch bởi phiên bản m t tuy nhiên song: 1 (n )eD OO' a ; Vân trung tâm dịch về phía phiên bản. 5. ách dẫn đến nguôn kết hợp: a) Khe Yâng (đã học). b Lưỡng lăng kính rexnen: S1S2 = a = 2.d1.A(n - 1); i = D/a ==> )1n(A.d.2 )dd( i 1 21 Chiều rộng lớn miền kí thác thoa: MN = 2.d2.A(n -1) c) Lưỡng thấu kính Biê: Gồm một thấu kính được cưa song qua quýt quang quẻ tâm rồi: + C1: Hớt lên đường từng nửa một trong những phần nhỏ là e rồi ghép vào nhau. Hai nh h i là o thì dẫn đến kí thác sứt mẻ. Khoảng cơ hội nhì hình họa là : / 1 1 1 2 1 d -d a = S S = 2e. d ; Bề rộng lớn miền kí thác sứt mẻ là: / / / d.d d)dd(e d d aMN 11 211 1 2 2 ; khoảng tầm vân a )dd( i 2 / 1 ; Cách 1 Cách 2 O O’ S1 S2 I S’ S S S1 S2 O’ O e, n E S S1 S2 O2 O1 M N O d1 d2 D d1 / S S1 S2 O1 O2 M N O d1 d2 D d1 / E S S1 S2 O M N I d1 d2 D
- 20. 20 + Ho c 2 nhằm đệm một miếng bìa mỏng mảnh nhằm 2 nửa thấu kính xa nhau chừng 1 khoảng tầm là b. Hai nh h i là thiệt tiếp tục mang lại kí thác sứt mẻ, khoảng cách nhì hình họa là: / 1 1 1 b.(d +d ) a = d ; Miền kí thác sứt mẻ là: 1 21 d )dd.(b MN ; Khoảng vân: a D i . d Lưỡng gương phẳng lặng rexnen: bao gồm nhì gương phẳng lặng bịa nghiêng nha một góc nhỏ. S1S2 = a = 2.d1.tg = 2.d1.. Chiều rộng lớn miền kí thác thoa: MN = 2.d2.. Khoảng vân .d.2 )dd( i 1 21 . 6. ác loại quang quẻ phổ: a, Quang phổ vạc xạ: Là quang quẻ phổ của độ sáng bởi những hóa học rắn lỏng khí Khi được nung rét ở nhiệt độ phỏng cao phát đi ra. Quang phổ vạc xạ của những hóa học chia thành nhì loại: quang quẻ phổ liên tiếp và quang quẻ phổ vạch. * Quang phổ liên tục: - Là 1 dải sáng sủa được màu sắc chuyển đổi liên tiếp kể từ đỏ tía cho tới tím, tương tự như quang quẻ phổ của độ sáng mặt mũi trời. - Tất cả những vật rắn, lỏng, khí với tỉ khối rộng lớn Khi bị nung rét đều vạc đi ra quang quẻ phổ liên tục - Đặc điểm : quang quẻ phổ liên tiếp ko dựa vào thực chất của mối cung cấp sáng sủa tuy nhiên chỉ tùy theo nhiệt độ phỏng của vật vạc sáng sủa. Khi nhiệt độ phỏng của vật càng tốt thì miền quang quẻ phổ càng không ngừng mở rộng về as với bước sóng ngắn - Ứng dụng: được cho phép xác lập nhiệt độ phỏng của mối cung cấp sáng * Quang phổ vạch: - Là 1 khối hệ thống những vạch màu sắc riêng biệt r ngăn xa nhau chừng vì như thế những khoảng tầm tối. - Khi kích ứng khối khí hoặc khá ở áp suất thấp nhằm bọn chúng vạc sáng sủa thì bọn chúng vạc đi ra quang quẻ phổ vạch vạc xạ. - Đặc điểm: Các thành phần không giống nhau thì vạc đi ra những qp vạch px không giống nhau: về con số vạch, phỏng sáng sủa, địa điểm, màu sắc của những vạch và phỏng sáng sủa tỉ đối của những vạch. - Ứng dụng: Dùng nhằm phân tách bộ phận vật mẫu. b, Quang phổ hấp thụ: - Là 1 khối hệ thống những vạch tối riêng biệt r phía trên 1 nền quang quẻ phổ liên tiếp. - Cần 1 mối cung cấp sáng sủa Trắng nhằm vạc đi ra QPLT, đằm thắm mối cung cấp sáng sủa và máy qp là đám khí hoặc khá được châm cháy để phát đi ra qp vạch hít vào. (Qp mặ ời tuy nhiên hu ượ n ái ấ à p hấp hụ Bề mặ ặ T ời phá u ng phổ i n ụ ) - Đặc điểm: Nhiệt phỏng của mối cung cấp vạc đi ra qp vạch hít vào nên nhỏ rộng lớn nhiệt độ phỏng của mối cung cấp vạc đi ra qp liên tiếp. - Ứng dụng: Trong phép tắc phân tách quang quẻ phổ. * Hiện tượng hòn đảo sắc ánh sáng: Là hiện tượng lạ Khi mối cung cấp vạc đi ra qplt đùng một phát thất lạc lên đường thì nền qplt thất lạc lên đường, những vạch tối của qp vạch hít vào trở thành những vạch màu sắc của qp vạch vạc xạ. Lúc cơ mối cung cấp vạc đi ra qp vạch hít vào phát triển thành mối cung cấp vạc đi ra qp vạch phát xạ. hứng tỏ đám khá với năng lực vạc đi ra những as đơn sắc nào là thì cũng có thể có năng lực hít vào as đó . Tia mặt trời tia tử nước ngoài và tia X: a Tia hồng ngoại: - Định nghĩa : Là những sự phản xạ ko bắt gặp được với bước sóng to hơn bước sóng của độ sáng đỏ tía : > 0,76 m - Bản hóa học : là sóng năng lượng điện kể từ . S S1 S2 I O M N d2 d1 G2 G1
- 21. 21 - Nguồn vạc sinh : Tất cả những vật nung rét đều vạc đi ra tia mặt trời (mặt trời, khung người người, đèn điện . . .) Có 50% tích điện Mặt Trời thuộc sở hữu vùng mặt trời. - Đặc điểm : Tác dụng nhiệt độ, td lên kính hình họa mặt trời, td chất hóa học, rất có thể trở nên điệu như sóng năng lượng điện kể từ cao tần. - Ứng dụng : Dùng nhằm sưởi rét, sây thô, tự sướng mặt trời, vô hình mẫu tinh chỉnh và điều khiển kể từ xa: truyền ảnh, xe hơi. b Tia tử ngoại: - Định nghĩa : Là những sự phản xạ ko bắt gặp được, với bước sóng nhỏ rộng lớn bước sóng của độ sáng tím : < 0,38 m - Bản hóa học : là sóng năng lượng điện kể từ . - Nguồn đột biến : Vật bị nung rét bên trên 20000 C vạc đi ra tia tử ngoại Nguồn vạc đi ra tia tử nước ngoài : mặt mũi trời, hồ nước quang quẻ năng lượng điện . . . Có 9% tích điện Mặt Trời thuộc sở hữu vùng tử nước ngoài. - Đặc điểm : Tác dụng mạnh lên kính hình họa, thực hiện vạc quang quẻ một trong những hóa học, thực hiện ion hóa bầu không khí, phát sinh những phản ứng quang quẻ hóa, quang quẻ phù hợp. Bị thủy tinh ranh và nước hít vào mạnh. Có một trong những tính năng sinh học - Ứng dụng : Dùng nhằm thanh trùng, chữa trị căn bệnh bé xương. (Ứng dụng của td sinh học: tàn phá tế bào) Phát hiện tại khe nứt, vết xước bên trên mặt phẳng thành phầm. (Ứng dụng của td thực hiện vạc quang quẻ một trong những chất) c, Tia Rơnghen: - Phát hiện tại tia X: Mỗi Khi một chùm tia catôt – tức là chùm tia eelectron với tích điện rộng lớn – đập vào một trong những vật rắn thì vật cơ vạc đi ra tia X. - Bản hóa học : là sóng năng lượng điện kể từ với bước sóng cực kỳ cộc cỡ 10-11 m 10-8 m - Tính hóa học : Có năng lực đâm xuyên rộng lớn, rất có thể truyền qua quýt giấy má, mộc . . . tuy nhiên truyền qua quýt sắt kẽm kim loại thì khó khăn rộng lớn. Kim loại với lượng riêng biệt càng rộng lớn thì ngăn ngừa tia Rơnghen càng chất lượng (chì . . ) Tác dụng mạnh lên phim hình họa. Làm vạc quang quẻ một trong những chất Làm ion hố hóa học khí Có tính năng sinh lí, tàn phá tế bào, khử vi khuẩn - Công dụng : Trong hắn học tập : dùng làm chiếu năng lượng điện, chụp năng lượng điện, chữa trị một trong những các bệnh ung thư. Trong công nghiệp : dùng làm tìm hiểu tàn tật bên phía trong thành phầm, sản xuất máy đo liều mạng lượng tia rơnghen. 6. Thang sóng năng lượng điện từ: - Sóng vô tuyến: Cách sóng kể từ vài ba chục km cho tới vài ba milimet. - Tia hồng ngoại: Cách sóng kể từ vài ba mini mét cho tới 0,76μm. - Ánh sáng sủa khả kiến: Cách sóng kể từ 0,76μm cho tới 0,38μm. - Tia tử ngoại: Cách sóng kể từ 3,8.10-7 m cho tới 10-9 m. - Tia X: Cách sóng kể từ 10-8 m cho tới 10-11 m. - Tia gamma: Cách sóng kể từ 10-12 m cho tới 10-15 m. Sóng vô tuyến, tia mặt trời, độ sáng khả con kiến, tia tử nước ngoài, tia X và tia gamma đều phải có thực chất là sóng điện từ tuy nhiên với bước sóng không giống nhau nên với đặc thù, tính năng không giống nhau và mối cung cấp vạc, cơ hội thu bọn chúng cũng khác nhau. HƯƠN I. LƯỢN TỬ ÁNH SÁN 1. Hiện tượng quang quẻ điện: - Hiện tượng quang quẻ năng lượng điện ngoài: Hiện tượng độ sáng thực hiện nhảy những êlectron thoát khỏi mặt mũi sắt kẽm kim loại gọi là hiện tại tượng quang năng lượng điện. - Hiện tượng quang quẻ năng lượng điện vô (quang dẫn): Hiện tượng độ sáng giải tỏa những êlectron links trở nên các êlectron dẫn và những lỗ rỗng nằm trong nhập cuộc vô quy trình dẫn năng lượng điện, gọi là hiện tượng lạ quang quẻ năng lượng điện vô. - Định luật về số lượng giới hạn quang quẻ điện: Đối với từng sắt kẽm kim loại, độ sáng kích ứng nên với bước sóng cộc hơn hoặc vì như thế số lượng giới hạn quang quẻ năng lượng điện 0 của sắt kẽm kim loại cơ, mới mẻ phát sinh được hiện tượng lạ quang quẻ năng lượng điện. ==> Các hiện tượng lạ quang quẻ năng lượng điện và những ấn định luật quang quẻ năng lượng điện minh chứng độ sáng với đặc thù phân tử. Vùng đ : 0,640 0,760m m Vùng cam : 0,590 0,650m m Vùng vàng : 0,570 0,600m m Vùng l c : 0,500 0,575m m Vùng lam : 0,450 0,510m m Vùng chàm : 0,440 0,460m m Vùng tím : 0,38 0,440m m
- 22. 22 - Ứng dụng của những hiện tượng lạ quang quẻ năng lượng điện trong số tế bào quang quẻ năng lượng điện, trong số công cụ nhằm chuyển đổi những tín hiệu độ sáng trở nên tín hiệu năng lượng điện, trong số quang quẻ năng lượng điện trở, pin quang quẻ năng lượng điện. 2. Thuyết lượng tử độ sáng. - Giả thuyết của Plăng: Lượng tích điện tuy nhiên từng lấn một nguyên vẹn tử hoặc phân tử hít vào hoặc vạc xạ có mức giá trị trọn vẹn xác lập và bằng hf; vô cơ f là tần số của độ sáng bị hít vào hoặc vạc xạ, h là 1 trong những hằng số. (h = 6,625.10-34 Js). - Năng lượng một lượng tử độ sáng (hạt phôtôn) hc hf Trong cơ h = 6,625.10-34 Js là hằng số Plăng; c = 3.108 m/s là véc tơ vận tốc tức thời độ sáng vô chân không; f, là tần số, bước sóng của độ sáng (của bức xạ). Khi as truyền rằng những lượng tử as không biến thành thay cho thay đổi ko dựa vào k/c cho tới mối cung cấp sáng - Mỗi phôtôn của as đơn sắc với năng lượng: = hf = hc/ = mc2 ==> Khối lượng kha khá tính của phôtôn: m = /c2 = h/(c) ==> Động lượng của phôtôn: p = mc = h/ - Lưu ý: hông với hôtôn đ ng yên ổn, hôtôn chỉ tồn bên trên Khi nó hoạt động – Khi đ ng yên ổn lượng của nó bằng ko. - Thuyết lượng tử ánh sáng: + AS được tạo ra trở nên vì như thế những phân tử gọi là phôtôn. + Với từng as đơn sắc với tần số f, những phôtôn đếu kiểu như nhau, từng phôtôn đem tích điện vì như thế hf. + Phôtôn cất cánh lên đường với véc tơ vận tốc tức thời c = 3.108 m/s dọc từ những tia sáng sủa. + Mỗi phen 1 nguyên vẹn tử hoặc phân tử vạc xạ hoặc hít vào as thì bọn chúng vạc đi ra hoặc hít vào 1 phôtôn. 3. Hiện tượng quang quẻ điện *Công thức Anhxtanhvề hiện tượng lạ quang quẻ điện: 2 0Maxmvhc hf A 2 Trong đó 0 hc A = λ là công bay của sắt kẽm kim loại dùng để catốt; 0 là số lượng giới hạn quang quẻ năng lượng điện của sắt kẽm kim loại dùng để catốt v0Max là véc tơ vận tốc tức thời lúc đầu của electron quang quẻ năng lượng điện Khi bay ngoài catốt f, là tần số, bước sóng của độ sáng kích thích * Để dòng sản phẩm quang quẻ năng lượng điện triệt chi tiêu thì UAK Uh (Uh < 0), Uh gọi là hiệu năng lượng điện thế hãm 2 0Max h mv eU = 2 Lưu ý: Trong một trong những vấn đề người tao lấy Uh > 0 thì này đó là kích thước. ối với tia Rơnghen X: - Cường phỏng dòng sản phẩm năng lượng điện vô ống Rơnghen: i = Ne Với N là số electron cho tới đập và đối catốt trong một giây. - Định lí động năng: Eđ – Eđo = eUAK Với Eđ = mv2 /2 là động năng của electron ngay lập tức trước lúc đập vô đối catôt và Eđo = mvo 2 /2 là động năng của electron ngay lập tức sau khoản thời gian bứt thoát khỏi catôt, thông thường thì Eđo = 0. ==> Eđ = eUAK - Định luật bảo toàn năng lượng: Eđ = + Q = hf + Q + Động năng của electron trở thành tích điện tia X và thực hiện rét đối catôt. + Với là tích điện tia X và Q là nhiệt độ lượng thực hiện rét đối catôt. - Cách sóng nhỏ nhất của sự phản xạ bởi ống Rơnghen vạc đi ra ứng với tình huống toàn cỗ động năng của electron Eđ (ngay trước lúc đập vô đối catôt) trở thành tích điện của tia X: Từ Eđ = + Q = hf + Q ==> Eđ hf = hc/ ==> hc/ Eđ ==> min = hc/ Eđ Với: h = 6,625.10-34 Js là hằng số Plăng, c = 3.108 m/s là véc tơ vận tốc tức thời as vô chân ko. 4. 1 số ít công thức liên quan: * Xét vật xa lánh về năng lượng điện, với năng lượng điện thế cực lớn VMax và khoảng cách cực lớn dMax tuy nhiên electron hoạt động trong điện ngôi trường cản với độ mạnh E được xem bám theo công thức: 2 Max 0Max Max 1 e V = mv = e Ed 2 * Với U là hiệu năng lượng điện thế đằm thắm anốt và catốt, vA là vận tốc cực lớn của electron Khi đập vô anốt, vK = v0Max là tốc độ lúc đầu cực lớn của electron Khi tách catốt thì: 2 2 AK A K 1 1 e U = mv - mv 2 2 = EđA – EđK = EđA – ( - A)
- 23. 23 * Công suất chiếu sáng: P.. = N =N.hc/ Trong cơ N là số phôtôn cho tới mặt phẳng KL hoặc được vạc vì như thế mối cung cấp trong một giây. * Cường phỏng dòng sản phẩm quang quẻ năng lượng điện bão hòa: Ibh = n.e Trong cơ n là số electrôn quang quẻ năng lượng điện cho tới anôt trong những giây, e = 1,6.10-19 C * Hiệu suất lượng tử (hiệu suất quang quẻ điện): n H = N Với n và N là số electron quang quẻ năng lượng điện bứt ngoài catốt và số phôtôn đập vô catốt trong một giây. * Bán kính quy trình của electron Khi hoạt động với véc tơ vận tốc tức thời v vô kể từ ngôi trường đều B : sinBe mv R ( Bv, ) Lưu ý: Hiện tượng quang quẻ năng lượng điện xẩy ra Khi được chiếu mặt khác nhiều sự phản xạ thì Khi tính những đại lượng: Tốc độ ban đầu cực lớn v0Max, hiệu năng lượng điện thế hãm Uh, năng lượng điện thế cực lớn VMax, … đều được xem ứng với sự phản xạ với Min (hoặc fMax) 5. Quang trở và pin quang quẻ điện: - Quang năng lượng điện trở là một năng lượng điện trở thực hiện vì như thế hóa học quang quẻ dẫn. Điện trở của chính nó rất có thể thay cho thay đổi kể từ vài ba mêgaôm khi không được thắp sáng xuống cho tới vài ba chục ôm Khi được thắp sáng. - Sạc quang quẻ năng lượng điện (còn gọi là pin mặt mũi trời) là một mối cung cấp năng lượng điện chạy vì như thế tích điện as. Nó chuyển đổi thẳng quang năng trở nên năng lượng điện năng. Sạc hoạt động và sinh hoạt phụ thuộc vào hiện tượng lạ quang quẻ năng lượng điện vô xẩy ra lân cận 1 lớp ngăn. 6. Sự vạc quang: - Sự vạc quang quẻ là một trong những hóa học với năng lực hít vào as với bước sóng này nhằm vạc đi ra as với bước sóng không giống. - Đặc điểm của sự việc vạc quang: là nó còn kéo dãn dài 1 thời hạn sau khoản thời gian tắt as kích ứng. - Huỳnh quang: Là sự vạc quang quẻ của những hóa học lỏng và hóa học khí, với điểm sáng là as vạc quang quẻ tắt cực kỳ nhanh chóng sau khi tắt as kích ứng. Ánh sáng sủa huỳnh quang quẻ với bước sóng dài hơn nữa bước sóng của as kích thích: hq > kt. - Lân quang: Là sự vạc quang quẻ của những hóa học rắn, với điểm sáng là as vạc quang quẻ rất có thể kéo dãn dài 1 khoảng tầm thời gian nào cơ sau khoản thời gian tắt as kích ứng. Ứng dụng: sản xuất những loại tô bên trên những đại dương báo giao thông vận tải, tượng vạc sáng sủa... 7. Tiên đề Bo - Quang phổ nguyên vẹn tử Hiđrô - Tiên đề về hiện trạng dừng: Nguyên t chỉ tồn bên trên trong mỗi hiện trạng với tích điện xác lập, gọi là các trạng thái ngừng. Trong hiện trạng ngừng nguyên vẹn t ko b c xạ. Trong những hiện trạng ngừng của nguyên vẹn t , êlectrôn chỉ hoạt động xung quanh phân tử nhân bên trên những quĩ đạo với bán kính trọn vẹn xác lập gọi là những quĩ đạo ngừng. - Tiên đề về sự việc sự phản xạ và haapf thị tích điện của nguyên vẹn tử: + hi nguyên vẹn t trả kể từ hiện trạng ngừng với tích điện Ecao sang trạng thái ngừng với m c tích điện Ethấ (với Ecao > Ethấ ) thì nguyên t hát đi ra 1 hôtôn với tích điện đích thị vì như thế hiệu Ecao - Ethấ : = hf = hc = Ecao - E hấp + trái lại, nếu như 1 nguyên vẹn t đang được hiện trạng ngừng với năng lượng thấ Ethấ tuy nhiên hấ thu được một hôtôn với tích điện h đích thị vì như thế hiệu Ecao - Ethấ thì nó trả lên trạng thái dừng với tích điện Ecao to hơn. ==> Nguyên tử luôn luôn với Xu thế trả kể từ nấc tích điện cao về nấc tích điện thấp rộng lớn. * Bán kính quy trình ngừng loại n của electron trong nguyên tử hiđrô: rn = n2 r0 Với r0 =5,3.10-11 m là nửa đường kính Bo (ở quy trình K); n = 1, 2, 3, 4, 5, 6... * Năng lượng electron vô nguyên vẹn tử hiđrô: n 2 13,6 E = - (eV) n Với n N* . * Sơ vật dụng nấc năng lượng - Dãy Laiman: Nằm vô vùng tử ngoại Ứng với e trả kể từ quy trình bên phía ngoài về quy trình K Lưu ý: Vạch lâu năm nhất LK Khi e trả kể từ L K Vạch sớm nhất K Khi e trả kể từ K. - Dãy Banme: Một phần ở trong vùng tử nước ngoài, một phần ở trong vùng độ sáng nom thấy Ứng với e trả kể từ quy trình bên phía ngoài về quy trình L nhận phôtôn vạc phôtôn Ecao Ethấp Laiman K M N O L P Banme Pasen HHHH n=1 n=2 n=3 n=4 n=5 n=6
- 24. 24 Vùng độ sáng bắt gặp với 4 vạch: Vạch đỏ tía H ứng với e: M L Vạch lam H ứng với e: N L Vạch chàm H ứng với e: O L Vạch tím H ứng với e: P.. L Lưu ý: Vạch lâu năm nhất ML (Vạch đỏ tía H ) Vạch sớm nhất L Khi e trả kể từ L. - Dãy Pasen: Nằm vô vùng hồng ngoại Ứng với e trả kể từ quy trình bên phía ngoài về quy trình M Lưu ý: Vạch lâu năm nhất NM Khi e trả kể từ N M. Vạch sớm nhất M Khi e trả kể từ M. - Mối contact đằm thắm công việc sóng và tần số của những vạch quang quẻ phổ của nguyên vẹn kể từ hiđrô: 13 12 23 1 1 1 và f13 = f12 +f23 (như nằm trong véctơ) 8. Sơ lược về laze: - Laze là phiên âm của LASER, tức thị máy khuyếch đại as vì như thế s hát xạ c m ng. - Laze là một mối cung cấp sáng sủa vạc đi ra 1 chùm sáng sủa với độ mạnh rộng lớn dựa vào phần mềm của hện tượng vạc xạ cảm ứng - Đặc điểm của tia laze với tính đơn sắc, tính kim chỉ nan, tính phối kết hợp cực kỳ cao và độ mạnh rộng lớn. - Tùy vô vật tư vạc xạ người tao sản xuất đi ra laze khí, laze rắn và laze phân phối dẫn. Đối với laze rắn, laze rubi (hồng ngọc) là Al2O3 với trộn Cr2O3 red color của tia laze là vì as đỏ tía của hồng ngọc do ion crôm vạc đi ra Khi trả kể từ hiện trạng kích ứng về hiện trạng cơ bản 9. Lưỡng tính sóng phân tử của ánh sáng: - Ánh sáng sủa một vừa hai phải với t/c sóng, một vừa hai phải với t/c phân tử vậy as với lưỡng tính sóng phân tử. - Khi bước sóng của as càng cộc (thì tích điện của phôtôn càng lớn), thì t/c phân tử thể hiện tại càng đậm nét: Tính đâm xuyên, td quang quẻ năng lượng điện, td iôn hóa, td vạc quang quẻ. Ngược lại Khi bước sóng của as càng lâu năm (thì tích điện của phôtôn càng nhỏ), thì t/c sóng thể hiện tại càng đậm nét: d để ý thấy hiện tượng lạ kí thác sứt mẻ, hiện tượng lạ nghiền sắc của những as cơ. HƯƠN VII. ẬT LÝ H T NHÂN 1. ấu tạo ra hật nhân nguyên vẹn tử ơn vị lượng nguyên vẹn tử: a ấu tạo ra phân tử nhân nguyên vẹn tử: - Cấu tạo: + Hạt nhân nguyên vẹn tử được kết cấu kể từ những prôtôn (mang năng lượng điện thành phần dương), và những nơtron (trung hoà điện), gọi công cộng là nuclôn. + Hạt nhân của những thành phần với nguyên vẹn tử số Z thì chứa chấp Z prôton và N nơtron; A = Z + N được gọi là số khối. + Các nuclôn links cùng nhau vì như thế lực phân tử nhân. Lực phân tử nhân không tồn tại nằm trong thực chất với lực tĩnh năng lượng điện hoặc lực hấp dẫn; nó là loại lực mới mẻ truyền tương tác trong những nuclôn vô phân tử nhân (lực tương tác mạnh). Lực phân tử nhân chỉ đẩy mạnh tính năng vô phạm vi độ cao thấp phân tử nhân (cỡ 10-15 m). - Bán kính hạn nhân tăng chậm chạp bám theo số khối A: r = r0.A1/3 . Với r0 = 1,2 Fecmi; 1 Fecmi = 10-15 m. - Đồng vị: Các nguyên vẹn tử tuy nhiên phân tử nhân với nằm trong số prôton Z tuy nhiên không giống số nơtron N gọi là những đồng vị. b 1 số ít đơn vị chức năng hoặc sử dụng vô LHN: - Đơn vị lượng nguyên vẹn tử: Đơn vị u có mức giá trị bằng 1 12 khối lượng nguyên vẹn tử của đồng vị 12 6C , cụ thể: 1u = 1,66055.10-27 kg ; 1u = 931,5 Mev c2 ==> 1uc2 = 931,5MeV - u xấp xỉ vì như thế lượng của một nuclôn nên phân tử nhân với số khối A thì với lượng xấp xỉ vì như thế A u . - Đơn vị năng lượng: 1 eV = 1,6.10-19 J ==> 1 MeV = 106 .1,6.10-19 J = 1,6.10-13 J - 1 số ít đơn vị chức năng n/tử thông thường gặp: mP = 1,67262.10-27 kg = 1,007276 u ; mn = 1.67493.10-27 kg = 1,008665 u ; me = 9,1.10-31 kg = 0,0005486 u; - Các ước và bội : G 109 ; M 106 ; k 103 ; m 10-3 ; 10-6 ; n 10-9 ; p 10-12 2. Hệ thức Anhxtanh phỏng hụt khối tích điện liên kết: - Hạt nhân với lượng nghỉ ngơi m0, hoạt động với véc tơ vận tốc tức thời v, với tích điện tính bám theo công thức:E = m0c2 + Wđ 12 23 13 1 2 3
- 25. 25 Trong cơ Wđ = m0v2 /2 = ( 1 1 - v2 c2 - 1)m0c2 là động năng của phân tử nhân. - Một vật với lượng m0 ở hiện trạng nghỉ ngơi, Khi hoạt động với véc tơ vận tốc tức thời v, lượng của vật s tăng lên thành m với m = m0 1 - v2 c2 - Ta rất có thể ghi chép hệ thức Anhxtanh: E = mc2 . ==> Wđ = E – E0 ; Với E0 = m0c2 là tích điện nghỉ ngơi của vật. - ộ hụt khối:: m = [Z.mp + (A – Z).mn] – mx hối lượng của một phân tử nhân luôn luôn nh rộng lớn tổng lượng của những nuclôn tạo ra trở nên phân tử nhân đó - Năng ượng i n ết: ΔE = Δmc2 Sự tạo ra trở nên phân tử nhân toả tích điện ứng ΔE, gọi là tích điện links của phân tử nhân (vì muốn tách phân tử nhân trở nên những nuclôn thì nên cần tốn một tích điện vì như thế ΔE). - Năng lượng links riêng biệt : = ΔE/A (là tích điện links tính cho một nuclôn). Năng lượng links riêng biệt càng rộng lớn thì phân tử nhân càng vững chắc và kiên cố. 3. Phản ứng phân tử nhân a, ịnh ngh a: - Phản ứng phân tử nhân là quy trình chuyển đổi của những phân tử nhân. - Phản ứng phân tử nhân được chia thành nhì loại: + Phản ứng phân tử nhân tự động phát: là quy trình tự động phân chảy của một phân tử nhân ko vững chắc và kiên cố trở nên những hạt nhân không giống. A C + D Trong số đó A: phân tử nhân mẹ; C: phân tử nhân con; D: tia phóng xạ (, , ...) + Phản ứng phân tử nhân kích thích: là quy trình những phân tử nhân tương tác cùng nhau trở nên những phân tử nhân không giống. A + B C + D - Phương trình phản ứng: 31 2 4 1 2 3 41 2 3 4 AA A A Z Z Z ZX X X X Trong số những phân tử này rất có thể là phân tử sơ cung cấp như nuclôn, electrôn, phôtôn ... - Trường phù hợp nhất là sự phóng xạ: X1 X2 + X3; X1 là phân tử nhân u, X2 là phân tử nhân con cái, X3 là phân tử hoặc b, ác ấn định luật bảo toàn vô phản xạ phân tử nhân: + chỉ bảo toàn số nuclôn (số khối): A1 + A2 = A3 + A4 + chỉ bảo toàn năng lượng điện (nguyên tử số): Z1 + Z2 = Z3 + Z4 + chỉ bảo toàn động lượng: 1 2 3 4 1 1 2 2 4 3 4 4m m m mp p p p hoặc v v v v + chỉ bảo toàn năng lượng: 1 2 3 4X X X XK + K +ΔE = K + K ==> 3 4 1 2X X X XΔE = K +K -(K +K ) Trong đó: E là tích điện phản xạ phân tử nhân 21 2 X x xK m v là động năng hoạt động của phân tử X - Lưu ý: + Không với ấn định luật bảo toàn lượng. + Mối mối liên hệ đằm thắm động lượng pX và động năng KX của phân tử X là: 2 X X Xp = 2m K - Năng lượng phản xạ phân tử nhân: E = (M0 - M)c2 Trong đó: 1 đôi mươi X XM m m là tổng lượng những phân tử nhân trước phản xạ. 3 4X XM m m là tổng lượng những phân tử nhân sau phản xạ. Lưu ý: + Nếu M0 > M thì phản xạ toả tích điện E bên dưới dạng động năng của những phân tử X3, X4 hoặc phôtôn . Các phân tử sinh đi ra có tính hụt khối to hơn nên vững chắc và kiên cố rộng lớn. + Nếu M0 < M thì phản xạ thu tích điện E bên dưới dạng động năng của những phân tử X1, X2 hoặc phôtôn . Các phân tử sinh đi ra có tính hụt khối nhỏ rộng lớn nên xoàng xĩnh vững chắc và kiên cố. - Trong phản xạ phân tử nhân 31 2 4 1 2 3 41 2 3 4 AA A A Z Z Z ZX X X X Các phân tử nhân X1, X2, X3, X4 có: Năng lượng links riêng biệt ứng là 1, 2, 3, 4. Năng lượng links ứng là E1, E2, E3, E4 ; Độ hụt khối ứng là m1, m2, m3, m4 Năng lượng của phản xạ phân tử nhân : E = A33 +A44 - A11 - A22 E = E3 + E4 – E1 – E2 E = (m3 + m4 - m1 - m2)c2 c, Quy tắc dịch trả của sự việc phóng xạ + Phóng xạ ( 4 2 He ): 4 4 2 2 A A Z ZX He Y So với phân tử nhân u, phân tử nhân con cái lùi 2 dù vô bảng tuần trả và với số khối hạn chế 4 đơn vị chức năng.
- 26. 26 Là hn Hêli ( eH4 2 ), đem năng lượng điện dương (+2e) nên bị nghiêng về phiên bản âm Khi cất cánh qua quýt tụ năng lượng điện. Chuyển động với vận tốc cỡ 2.107 m/s, quãng lối đi được vô bầu không khí cỡ 8cm, vô vật rắn cỡ vài ba milimet. ==> năng lực đâm xuyên xoàng xĩnh, với năng lực iôn hóa hóa học khí. + Phóng xạ - ( 1 0 e ): 0 1 1 A A Z ZX e Y So với phân tử nhân u, phân tử nhân con cái tiến thủ 1 dù vô bảng tuần trả và với nằm trong số khối. Thực hóa học của phóng xạ - là một phân tử nơtrôn trở thành một phân tử prôtôn, một phân tử electrôn và một hạt nơtrinô: n p e v Bản hóa học (thực chất) của tia phóng xạ - là phân tử electrôn ( e0 1 ), đem năng lượng điện âm (-1e) nên bị nghiêng về phía phiên bản dương của tụ. Hạt nơtrinô (v) ko đem năng lượng điện, ko lượng (hoặc cực kỳ nhỏ) hoạt động với véc tơ vận tốc tức thời của ánh sáng và hầu hết ko tương tác với vật hóa học. Phóng đi ra với véc tơ vận tốc tức thời ngay sát vì như thế véc tơ vận tốc tức thời as. Iôn hóa hóa học khí yếu đuối rộng lớn tia . Khả năng đâm xuyên mạnh, lên đường được vài ba mét vô bầu không khí và vài ba milimet vô sắt kẽm kim loại. + Phóng xạ + ( 1 0 e ): 0 1 1 A A Z ZX e Y So với phân tử nhân u, phân tử nhân con cái lùi 1 dù vô bảng tuần trả và với nằm trong số khối. Thực hóa học của phóng xạ + là một phân tử prôtôn trở thành một phân tử nơtrôn, một phân tử pôzitrôn và một hạt nơtrinô: p n e v Bản hóa học (thực chất) của tia phóng xạ + là phân tử pôzitrôn (e+ ), đem năng lượng điện dương (+e) nên nghiêng về phía phiên bản âm của tụ năng lượng điện (lệch nhiều hơn thế nữa tia và đối xứng với tia - ). Phóng đi ra với véc tơ vận tốc tức thời ngay sát vì như thế véc tơ vận tốc tức thời as. Iôn hóa hóa học khí yếu đuối rộng lớn tia . Khả năng đâm xuyên mạnh, lên đường được vài ba mét vô bầu không khí và vài ba milimet vô sắt kẽm kim loại. + Phóng xạ gamma (hạt phôtôn) Có thực chất là sóng năng lượng điện kể từ với bước sóng rắt cộc (< 0,01nm). Là chùm phôtôn với tích điện cao. Hạt nhân con cái sinh đi ra ở hiện trạng kích ứng với nấc tích điện cao E1 trả xuống nấc năng lượng thấp E2 mặt khác phóng đi ra một phôtôn với năng lượng: 1 2 hc hf E E Là sự phản xạ năng lượng điện kể từ ko đem năng lượng điện nên không biến thành nghiêng vô năng lượng điện ngôi trường và kể từ ngôi trường. Có những t/c như tia Rơnghen, với năng lực đâm xuyên rộng lớn, lên đường được vài ba mét vô bê tông và vài centimét vô chì và cực kỳ nguy nan. Trong phóng xạ không tồn tại sự chuyển đổi phân tử nhân phóng xạ thông thường đi kèm theo bám theo phóng xạ và . 4. ịnh luật phóng xạ: - ố nguy nan n ử (hạ nhân) hấ ph ng xạ n ại s u hời gi n : 0 0 0 k t- N-λtTN = N .2 = N .e = 2 - ố hạ nguy nan n ử phân chảy thông qua số phân tử nhân con cái được tạo ra trở nên và thông qua số phân tử ( hoặc e- hoặc e+ ) được tạo thành: -λt 0 0ΔN = N - N = N (1-e ) - Khối ượng hấ ph ng xạ n ại s u hời gi n : t - -λt 0T 0 0 k m m = m .2 = m .e = 2 Trong đó: + Với NA = 6,0221.1023 mol-1 là số Avôgađrô. + A là số khối của nguyên vẹn tử. + N0, m0 là số nguyên vẹn tử (hạt nhân), lượng hóa học phóng xạ lúc đầu. + T là chu kỳ luân hồi phân phối rã ln 2 T là khoảng tầm thời hạn 1/2 số phân tử nhân phân chảy. + ln2 0,693 λ = = T T là hằng số phóng xạ, đặc thù mang lại hóa học phóng xạ đang được xét. + và T ko tùy theo những tác dụng bên phía ngoài (như nhiệt độ phỏng, áp suất ...) tuy nhiên chỉ phụ thuộc thực chất bên phía trong của hóa học phóng xạ. + k = t T : số chu kì phân phối chảy vô thời hạn t
- 27. 27 - Khối ượng hấ ph ng xạ s u hời gi n : -λt 0 0Δm = m -m = m (1-e ) - Ph n ăm ( gi m) hấ ph ng xạ ị phân : 0 1 tm e m - Ph n ăm hấ ph ng xạ n ại: 0 2 t m tT e m - ối i n h gi ăn năn ượng và số hạ nhân: A N N = m. A - Khối lượng hóa học vừa mới được tạo ra trở nên sau thời hạn t: -λt -λt1 0 1 1 1 0 A A A N AΔN m = A = (1-e ) = m (1-e ) N N A Trong đó: A, A1 là số khối của hóa học phóng xạ lúc đầu và của hóa học vừa mới được tạo ra thành NA = 6,022.10-23 mol-1 là số Avôgađrô. Lưu ý: Trường phù hợp phóng xạ + , - thì A = A1 m1 = m - Đ ph ng xạ H: Là đại lượng đặc thù mang lại tính phóng xạ mạnh hoặc yếu đuối của một lượng hóa học phóng xạ, đo bằng số phân chảy trong một giây: t - -λt 0T 0 0 k H H = H .2 = H .e = λN = 2 0 tH e H + Với: H0 = N0 là phỏng phóng xạ lúc đầu. + Đơn vị: Becơren (Bq); 1Bq = 1 phân rã/giây ; hoặc Curi (Ci); 1 Ci = 3,7.1010 Bq ==> Đ gi m ph ng xạ (%): -λt0 0 0 0 H - HΔH H = = 1- = 1-e H H H Lưu ý: Khi ính ph ng xạ H, H0 (B ) hì hu ỳ ph ng xạ T ph i ổi n vị giây(s) Bảng quy luật phân rã t = T 2T 3T 4T 5T 6T Số phân tử còn sót lại N0/2 N0/4 N0/8 N0/16 N0/32 N0/64 Số phân tử tiếp tục phân chảy N0/2 3 N0/4 7 N0/8 15 N0/16 31 N0/32 63 N0/64 Tỉ lệ % tiếp tục phân chảy 50% 75% 87.5% 93.75% 96.875% Tỉ lê tiếp tục chảy và còn sót lại 1 3 7 15 31 63 - ng dụng của những đồng vị phóng xạ: vô cách thức nguyên vẹn tử lưu lại, vô khảo cổ ấn định tuổi hạc cổ vật dựa vô lượng cacbon 14. . Phản ứng phân bắt bẻ phản xạ nhiệt độ hạch: a Phản ứng phân hạch: - P..ư phân hạch: một phân tử nhân cực kỳ nặng nề Khi hít vào một nơtron s vỡ trở nên nhì phân tử nhân nhẹ nhàng rộng lớn, tất nhiên 1 vài nơtrôn. Năng lượng lan đi ra vô phản xạ cỡ 210 MeV. Sự phân bắt bẻ của 1g 235 U giải tỏa một tích điện vì như thế 8,5.1010 J tương tự với tích điện của 8,5T kêu ca hoặc 2 tấn dầu lan đi ra Khi cháy không còn. - P..ư thừng truyền: Gọi k là thông số nhân nơtrôn, là số nơtrôn còn sót lại sau 1 p.ư h.n cho tới kích ứng những h.n không giống. Khi k 1 xẩy ra p.ư phân bắt bẻ thừng chuyền: + Khi k < 1, p.ư phân bắt bẻ dây chuyền sản xuất tắt nhanh chóng. + Khi k = 1, p.ư phân bắt bẻ dây chuyền sản xuất tự động giữ lại và tích điện vạc đi ra ko thay đổi bám theo thời hạn. + Khi k > 1, p.ư phân bắt bẻ dây chuyền sản xuất tự động giữ lại và tích điện vạc đi ra tăng nhanh chóng và rất có thể phát sinh bùng phát. - Khối lượng cho tới hạn: là lượng ít nhất của hóa học phân bắt bẻ nhằm p.ư phân bắt bẻ dây chuyền sản xuất giữ lại. Với 235 U lượng cho tới hạn cỡ 15 kilogam, với 239 Pu vô cỡ 5 kilogam. b Phản ứng nhiệt độ bắt bẻ p.ư tổ hợp h.n : - Hai hoặc nhiều phân tử nhân cực kỳ nhẹ nhàng, rất có thể kết phù hợp với nhau trở nên một phân tử nhân nặng nề rộng lớn. Phản ứng này chỉ xảy ra ở nhiệt độ phỏng cực kỳ cao, nên gọi là phản xạ nhiệt độ bắt bẻ. Con người mới mẻ chỉ triển khai được phản xạ này dưới dạng ko trấn áp được (bom H). - Điều khiếu nại nhằm p.ư phối kết hợp h.n xảy ra: + Phải trả láo lếu phù hợp nhiên liệu quý phái hiện trạng plasma bằng phương pháp trả nhiệt độ phỏng lên đến 108 độ.
Bạn đang xem: Tổng Hợp Công Thức Vật Lí Lớp 12
Xem thêm: Xanh lá mạ: Cái màu khó ưa khó mặc nhất quả đất lại thành màu chủ đạo của năm 2017 đấy!
Xem thêm: Thì hiện tại đơn (Present simple): Công thức, cách dùng và dấu hiệu nhận biết
Bình luận